ශ්‍රී ලංකාවේ වන අලි මරණ මෙම වසරේ වැඩිවීමක්

(Sri Lanka Brief) මෙරට මුහුණ දෙන වර්ධනය වන මිනිස්-අලි ගැටුම සහ පාරිසරික අභියෝග අවධාරනය කරමින්, මෙම වසරේ ශ්‍රී ලංකාව පුරා වන අලි මරණවල සැලකිය යුතු වැඩිවීමක් වනජීවී සංරක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුව වාර්තා කර ඇත.

අලි මරණ සංඛ්‍යාව 409 දක්වා ඉහළ යයි

දෙසැම්බර් 18 වන දින වන විට වන අලි මරණ 409 ක් වාර්තා වී ඇති බව වනජීවී නියෝජ්‍ය අධ්‍යක්ෂ යූ.එල්. තව්ෆික් තහවුරු කළ අතර එය පසුගිය වසරේ වාර්තා වූ මරණ 388 ට වඩා වැඩිවීමකි. මෙම භයානක ප්‍රවණතාවය ශ්‍රී ලංකාව ආසියාවේ ඉහළම අලි මරණ අනුපාතයක් ඇති රටවල් අතරට ගෙන යයි.

මරණයට හේතු මිනිස්-අලි ගැටුම් ඉස්මතු කරයි

මෙම මරණ පිටුපස ඇති ප්‍රධාන හේතු දෙපාර්තමේන්තුව විසින් දක්වා ඇත:

වෙඩි තැබීමේ තුවාල: සිද්ධීන් 71

විදුලි සැර වැදීම්: සිද්ධීන් 56

හක්කපටස් (නීති විරෝධී හකු බෝම්බ): සිද්ධීන් 48

දුම්රිය අනතුරු: සිද්ධීන් 20

වෙනත් හේතු: විෂ වීම සහ ස්වාභාවික සාධක ඇතුළුව

අපාලිත සංවර්ධනය විසින් ස්වභාවික සත්ව වාසස්ථාන ආක්‍රමණය කරන විට මිනිසුන් සහ අලි ඇතුන් අතර තීව්‍ර වන අරගලය මෙම සංඛ්‍යා මගින් පිළිබිඹු වන බව සංරක්ෂණවේදීන් අනතුරු අඟවයි.

ඩිට්වා සුළි කුණාටුව තත්ත්වය නරක අතට හැරේ

ඩිට්වා සුළි කුණාටුව හේතුවෙන් ඇති වූ මෑත කාලීන අධික වර්ෂාපතනය සහ ගංවතුර හේතුවෙන් අලි ඇතුන් ගම්මානවලින් ඈත් කර තැබීම සඳහා නිර්මාණය කර ඇති විදුලි වැට පද්ධතියට දැඩි ලෙස හානි සිදුවී ඇති බව පරිසර නියෝජ්‍ය අමාත්‍ය ඇන්ටන් ජයකොඩි අනාවරණය කළේය.

• • විදුලි වැටවල් 148 කට හානි සිදුවී ඇත

  • බලපෑමට ලක් වූ මුළු දිග: කිලෝමීටර 838

  • ඇස්තමේන්තුගත අලුත්වැඩියා පිරිවැය: රුපියල් මිලියන 157

බොහෝ වැටවල් ජලයෙන් යට වී ඇති අතර, තණබිම් විනාශ වීම නිසා අලි ඇතුන්ට ආහාර සොයා ගම්මානවලට යාමට සිදුවී ඇති අතර, ගැටුම් හා මරණ අවදානම වැඩි කරයි.

සංරක්ෂණ ක්‍රියාමාර්ග සඳහා හදිසි ඉල්ලීමක්

විශේෂඥයින් පහත සඳහන් දෑ ඇතුළුව ක්ෂණික පියවර ගැනීමේ අවශ්‍යතාවය අවධාරණය කරයි:

• • බාධක ප්‍රතිසංස්කරණය කිරීම සඳහා හානි වූ විදුලි වැටවල් අලුත්වැඩියා කිරීම

  • හක්කපටස් වැනි නීති විරෝධී දඩයම් කිරීමේ ක්‍රියාවන්ට එරෙහිව ශක්තිමත් බලාත්මක කිරීම

  • මිනිස් ජනාවාසවලට අලි සංක්‍රමණය අඩු කිරීම සඳහා දිගුකාලීන වාසස්ථාන ප්‍රතිසංස්කරණ ව්‍යාපෘති

ශ්‍රී ලංකාවේ වන අලි ගහනය, 6,000 ක් පමණ වන අතර එය රටේ ජෛව විවිධත්වයේ වැදගත් අංගයකි. කෙසේ වෙතත්, තීරණාත්මක ක්‍රියාමාර්ගයකින් තොරව, මරණ අනුපාතය ඉහළ යාම විශේෂයේ පැවැත්මට තර්ජනයක් විය හැකි බවට සංරක්ෂණවාදීන් බිය වෙති.

ශ්‍රී ලංකාවේ අලි ගහනය ආරක්ෂා කිරීමට ජාතික ජන බලවේග රජය පොරොන්දු වුවද, එම දිශාවට තවමත් කිසිදු තීරණාත්මක පියවරක් ගෙන නොමැත.