ජායාරූපය: රාජපක්ෂ මැර බලකාය බලයේ සිටින තුරු ස්ථාවර රජයක් ගොඩ නැගිය නොහැක.
සැප්තැම්බර් 01 දින ප්‍රකාශයට පත් කරන ලද එක්සත් ජනපද ඩොලර් බිලියන 2.9 සඳහා වූ විස්තීරණ අරමුදල් පහසුකම් (EFF) විධිවිධානයේ සඳහන් ප්‍රතිසංස්කරණ ක්‍රියාත්මක කිරීමට ජනවරමක් ඇති රජයක් රටට අවශ්‍ය බව ශ්‍රී ලංකාවේ ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදලේ දූත මණ්ඩලය පවසයි.
ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදලේ ශ්‍රී ලංකාව සඳහා වූ ජ්‍යෙෂ්ඨ දූත මණ්ඩල ප්‍රධානී පීටර් බෲවර් කොළඹදී මාධ්‍යවේදීන් අමතමින් කියා සිටියේ ප්‍රතිසංස්කරණ සිදු කළ යුතු බැවින් දේශපාලන පරිසරය වැදගත් වන බවයි.
ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදලේ දෘෂ්ටිකෝණයෙන් අපගේ ගිවිසුම ශ්‍රී ලංකාවේ ජනතාව සමඟයි. අප මෙහි සිටින්නේ රට අර්බුදයෙන් ගොඩ ඒමට සහ ජනතාවට ඉදිරියෙහි සමෘද්ධිය භුක්ති විඳීමට උපකාර කිරීමටයි,” ඔහු පැවසීය.
දේශපාලන සන්දර්භය වැදගත් වන බවත්, ආර්ථික ප්‍රතිසංස්කරණ ක්‍රියාත්මක කිරීමට හැකි වන පරිදි රට තුළ යළිත් ස්ථාවරත්වය පවතිනු ඇතැයි IMF බලාපොරොත්තු වන බවත් බෲවර් සඳහන් කළේය.
ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදල පැවසුවේ ඩොලර් බිලියන 2.9 ක ඇපදීමේ පැකේජ ගිවිසුම ශ්‍රී ලංකා බලධාරීන් කලින් එකඟ වූ ක්‍රියාමාර්ග අනුගමනය කිරීම මත රඳා පවතින බවයි.
ණය සඳහා වන ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදලේ කොන්දේසිවලට ශ්‍රී ලංකාවේ නිල ණය හිමියන්ගෙන් මූල්‍ය සහතික ලබා ගැනීම සහ පෞද්ගලික ණය හිමියන් සමඟ ගිවිසුමකට එළඹීමට රට දරන උත්සාහයන් ද ඇතුළත් ය.
ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදලේ වැඩසටහන ප්‍රධාන අංග හතකින් සමන්විත වේ.
1. රාජ්‍ය මූල්‍ය ඒකාග්‍රතාවයට සහාය වීම සඳහා මූල්‍ය ආදායම ඉහළ නැංවීම.
ලෝකයේ අඩුම ආදායම් මට්ටමකින් ආරම්භ වන මෙම වැඩසටහන මගින් ප්‍රධාන බදු ප්‍රතිසංස්කරණ ක්‍රියාත්මක කරනු ඇත. මෙම ප්‍රතිසංස්කරණවලට පුද්ගලික ආදායම් බද්ද වඩාත් ඉදිරියට ගෙන යෑම සහ ආයතනික ආදායම් බදු සහ වැට් බදු සඳහා බදු පදනම පුළුල් කිරීම ඇතුළත් වේ. 2025 වන විට දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් සියයට 2.3 ක ප්‍රාථමික අතිරික්තයක් කරා ළඟාවීම වැඩසටහනේ අරමුණයි.
2. රජය සතු ව්‍යවසායයන්ගෙන් පැන නගින මූල්‍ය අවදානම් අවම කිරීම සඳහා ඉන්ධන සහ විදුලිය සඳහා පිරිවැය-ප්‍රතිසාධනය පදනම් කරගත් මිලකරණය හඳුන්වා දීම. බලධාරීන් විසින් දැනටමත් ප්‍රකාශයට පත් කර ඇති සැලකිය යුතු ආදායම් පියවරයන් සහ බලශක්ති මිල ප්‍රතිසංස්කරණ පිළිබඳව කණ්ඩායම කැමැත්තෙන් පිළිගනී.
3. දුප්පතුන්ට සහ අවදානමට ලක්විය හැකි ජනතාවට වත්මන් අර්බුදයේ බලපෑම අවම කිරීම සදහා සමාජ වියදම් ඉහළ නැංවීම සහ සමාජ ආරක්ෂණ ජාල වැඩසටහන් ආවරණය කිරීම සහ ඉලක්ක කිරීම වැඩිදියුණු කිරීම;
4. දත්ත මත පදනම් වූ මූල්‍ය ප්‍රතිපත්ති ක්‍රියාමාර්ග, රාජ්‍ය මූල්‍ය ඒකාග්‍රතාවය, මූල්‍ය මූල්‍යකරණය ක්‍රමයෙන් ඉවත් කිරීම සහ නම්‍යශීලී උද්ධමන ඉලක්ක පාලන තන්ත්‍රයක් අනුගමනය කිරීමට ඉඩ සලසන ශක්තිමත් මහ බැංකු ස්වාධීනත්වය හරහා මිල ස්ථායීතාවය ප්‍රතිෂ්ඨාපනය කිරීම. නව මහ බැංකු පනතක් මෙම උපාය මාර්ගයේ මූලික හැරවුම් ලක්ෂයකි;
5. වැඩසටහන යටතේ ඇති විස්තීරණ ප්‍රතිපත්ති පැකේජය මගින් සහය වන වෙළඳපල මගින් තීරණය කරන ලද සහ නම්‍යශීලී විනිමය අනුපාතිකයක් ප්‍රතිෂ්ඨාපනය කිරීම හරහා විදේශ සංචිත නැවත ගොඩ නැගීම;
6. සෞඛ්‍ය සම්පන්න සහ ප්‍රමාණවත් ලෙස ප්‍රාග්ධනීකරණය වූ බැංකු පද්ධතියක් සහතික කිරීම සහ සංශෝධිත බැංකු පනතක් සමඟ මූල්‍ය අංශයේ ආරක්ෂිත ජාලයන් සහ නියාමන ප්‍රමිතීන් වැඩිදියුණු කිරීම මගින් මූල්‍ය ස්ථාවරත්වය ආරක්ෂා කිරීම;
7. රාජ්‍ය මූල්‍ය විනිවිදභාවය සහ රාජ්‍ය මූල්‍ය කළමනාකරණය වැඩිදියුණු කිරීම, ශක්තිමත් දූෂණ විරෝධී නීතිමය රාමුවක් හඳුන්වාදීම සහ IMF තාක්ෂණික සහාය මගින් සහය වන සාර්ව රෝග විනිශ්චයක් පැවැත්වීම තුළින් දූෂණ අවදානම් අවම කිරීම.
( නිව්ස් පස්ටි පුවතක දළ සංහල පරිවර්ථනයකි)