මාස 7කදී අත්අඩංගුවට ගත් 100,000කට අධිකයි – බන්ධනාගාර 12,000ක ඉඩකඩට එරෙහිව 34,000ක් සිරගතවී ඇත – පුනරුත්ථාපන මධ්‍යස්ථාන හිස්ව පවතී.
ශ්‍රී ලංකාව මත්ද්‍රව්‍ය සම්බන්ධ අපරාධ වලට එරෙහිව ක්‍රියාත්මක කරන දැඩි මෙහෙයුම් මඟින් අත්අඩංගුවට ගැනීම් වාර්තාගත ලෙස ඉහළ යන අතර, බන්ධනාගාර පද්ධතිය දැඩි අධික බරපතල තත්ත්වයකට පත්වී ඇත.
2025 ජනවාරි 1 සිට අගෝස්තු 1 දක්වා මහජන ආරක්ෂක අමාත්‍යාංශය නිකුත් කළ දත්ත අනුව, 125,000කට අධික පුද්ගලයින් අත්අඩංගුවට ගෙන ඇති අතර, එයින් 100,000කට අධික පිරිසක් මත්ද්‍රව්‍ය සම්බන්ධයෙන් අත්අඩංගුවට ගත් අය වෙති.
බන්ධනාගාර පද්ධතිය අධික බරපතල තත්ත්වයකට
ශ්‍රී ලංකාවේ බන්ධනාගාර 36ක 12,000ක් පමණ ඇති ඉඩකඩ අනුව සිරකරුවන් සිරගත කළ හැකි නමුත් වර්තමානයේ 34,000කට අධික සිරකරුවන් සිරගත වී සිටී.
බන්ධනාගාර කොමසාරිස් ජගත් වීරසිංහ මහතා පවසන්නේ, සිරකරුවන් 65%කට අධික ප්‍රතිශතයක් මත්ද්‍රව්‍ය සම්බන්ධ අපරාධ සඳහා සිරගත වී ඇති බවයි.
මෙම තත්ත්වය නිසා බන්ධනාගාර පද්ධතියේ සම්පත්, ආරක්ෂාව සහ සේවකයන් මත දැඩි පීඩනයක් ඇතිවී ඇත. විදේශික සිරකරුවන් 400කට ආසන්න පිරිසක්ද මෙම ගණනට ඇතුළත් වන අතර, ඔවුන් බන්ධනාගාරවල අමානුෂික තත්ත්වයන් පිළිබඳව විශේෂයෙන් කණගාටු පළ කර තිබේ.
2025 ජනවාරි සිට අගෝස්තු දක්වා කාලය තුළ, පොලිසිය සහ ආරක්ෂක බලකායන් විසින් හෙරොයින් කිලෝග්‍රෑම් 930.1ක් අත්අඩංගුවට ගනිමින් පුද්ගලයින් 37,251ක් අත්අඩංගුවට ගත්හ. එම කාලය තුළ “අයිස්” ලෙස හැඳින්වෙන මෙතැම්ෆෙටමීන් කිලෝග්‍රෑම් 1,398ක් අත්අඩංගුවට ගත් අතර, එය සම්බන්ධයෙන් පුද්ගලයින් 45,111ක් අත්අඩංගුවට ගනු ලැබීය. ගංජා කිලෝග්‍රෑම් 11,438ක් අත්අඩංගුවට ගත් අතර, එය සම්බන්ධයෙන් පුද්ගලයින් 40,404ක් අත්අඩංගුවට ගත්හ.
දඩුවමට වඩා වැළක්වීම
කොමසාරිස් වීරසිංහ මහතා පෙන්වා දෙන්නේ, මත්ද්‍රව්‍ය භාවිතය වළක්වා ගැනීම සඳහා ජනතාවට අධ්‍යාපනය ලබාදීම සහ ප්‍රජා දැනුවත් කිරීමේ වැඩසටහන් සඳහා රජය ආයෝජනය කළ යුතු බවයි.
ඔහු පවසන්නේ, “අත්අඩංගුවට ගැනීම් සහ සිරගත කිරීම පමණක් නොව, වළක්වීම සහ පුනරුත්ථාපනය අත්‍යවශ්‍යය” යනුවෙනි.
පුනරුත්ථාපන මධ්‍යස්ථාන: හැකියාව තිබියදී හිස්ව පවතී
නීතිය හා ජාතික ඒකාබද්ධතා අමාත්‍යාංශය යටතේ ක්‍රියාත්මක වන පුනරුත්ථාපන කාර්යාලය විසින් කන්දකඩු, සෙනපුර සහ වවුනියාව යන මධ්‍යස්ථාන තුනක් ක්‍රියාත්මක කරයි. මෙහි 1,120ක් පුනරුත්ථාපනය කළ හැකි හැකියාවක් තිබියදී, වර්තමානයේ 638ක් පමණ පුනරුත්ථාපනයට ලක්වී සිටී.
කන්දකඩු මධ්‍යස්ථානයේ 500ක් පිරිසක් සඳහා හැකියාව තිබියදී, වර්තමානයේ 280ක් පමණ පුනරුත්ථාපනයට ලක්වී ඇත. සෙනපුර මධ්‍යස්ථානයද සමාන හැකියාවක් ඇති අතර, වර්තමානයේ 250ක් පමණ පුනරුත්ථාපනයට ලක්වී ඇත. වවුනියාව මධ්‍යස්ථානය කාන්තා මත්ද්‍රව්‍ය භාවිතකරුවන් සඳහා විශේෂිතව පිහිටුවා ඇති අතර, එහි 120ක් සඳහා හැකියාව තිබියදී, වර්තමානයේ 100කට අධික පිරිසක් පමණ පුනරුත්ථාපනයට ලක්වී ඇත.
පුනරුත්ථාපන වැඩසටහන් සාමාන්‍යයෙන් මාස 6ක් පුරා ක්‍රියාත්මක වන අතර, ඒවා අධිකරණ නියෝග මත සිදු වේ. පුනරුත්ථාපන කාර්යාලය නීතිය අමාත්‍යාංශය වෙත ඉල්ලීමක් කරමින්, අත්අඩංගුවට ගැනීම වෙනුවට පුනරුත්ථාපනය සඳහා යොමු කිරීම් වැඩි කිරීමට උපදෙස් ලබාදෙන ලෙස ඉල්ලා ඇත.
(ඩේලි මිරර් හි පළවූ ලිපියක කරුණූ ඇසුරිණි)
