(Sri Lanka Brief/30 July 2025) ලලිත් ගුණරත්න – මගේ කතාව
හමුදාවේ මගේ අවසන් කාලය ගැන දන්නේ ස්වල්ප දෙනෙක් පමණයි, ඒ වගේම කොටසක් පමණක් දැන සිටි බොහෝ දෙනෙකුට පින්තූරය සම්පූර්ණ කළ හැකි වන පරිදි මම එය වාර්තා කිරීමට කැමතියි.
1988 දී මම මොනරාගල දිස්ත්රික්කයේ හමුදා සම්බන්ධීකරණ නිලධාරියා වූ අතර, කැරලි මර්දන (බොහෝ විට හදවත් සහ මනස දිනා ගැනීමේ) මෙහෙයුම් සිදු කළෙමි. මුළු දිස්ත්රික්කයම ආවරණය කිරීම සඳහා මට භට පිරිස් 200 කට වඩා අඩු සංඛ්යාවක් ලබා දෙන ලදී. වාසනාවකට මෙන්, මගේ භට කණ්ඩායම් අණදෙන නිලධාරීන් ලෙස මට දක්ෂ තරුණ නිලධාරීන් කිහිප දෙනෙක් සිටියහ.
දිනක්, ජනාධිපති ප්රේමදාසගේ අතිශය විශ්වාශයන්තයා සහ බලවතා වූ රන්ජන් විජේරත්න ( එවකට ආරක්ෂක ඇමති), නම් 64 ක් ලියා ඇති කඩදාසි කැබැල්ලක් මට දී, “මම කියන්නේ, හෙට සවස් වන විට මේ අයව ඉවරයක් කළ යුතුයි” යනුවෙන් පැවසීය.
මම එය දෙස බලා ඔහුට කෙළින්ම කිව්වා “මම එය කරන්නේ නැහැ” කියලා. ඔහු මගෙන් ඇයි කියලා ඇහුවම, මම ඔහුට කිව්වා මම වෘත්තීය සොල්දාදුවෙක් බවත් අහිංසක මිනිසුන් මරන්නේ නැති බවත්, එයට ඔහු පිළිතුරු දුන්නේ, “හෙට සවස මම ඔබට කතා කරන විට ඔබ එය ඉවරයක් කරන්න ඕන” කියායි.
සුමේධ ජයසේන පවුලම ඝාතන ලැයිස්තුවේ
ලැයිස්තුවේ බොහෝ දුරට රජයේ දේශපාලන විරුද්ධවාදීන් ඇතුළත් වූ අතර, එය ආරම්භ වූයේ සුමේධ මුදලාලි (මොණරාගල ශ්රීලනිපයේ ඡායා මන්ත්රී), ඔහුගේ සහෝදරයා සහ ඔහුගේ බිරිඳ වන සුමේධ ජයසේන (පසුව මොනරාගල ආසනයට තරඟ කර ජයග්රහණය කර, චන්ද්රිකා රජයේ කනිෂ්ඨ අමාත්යවරියක් ලෙස පත් කරන ලදී) ය.
රන්ජන් විජේරත්නට කලින් පැවසූ පරිදි, මෙම පුද්ගලයින් කවුදැයි සොයා ගැනීමට මගේ බුද්ධි නිලධාරියාට සැලැස්වීම හැර ලැයිස්තුව සම්බන්ධයෙන් මම කිසිවක් නොකළෙමි. එම ලැයිස්තුවේ 55 දෙනෙකු පමණ දේශපාලන විරුද්ධවාදීන් බවත්, ඉතිරි අය 55 දෙනාගේ මිතුරන් බවත් මම දැන ගතිමි.
පහත සවස, රන්ජන් විජේරත්න මට කතා කර මම කාර්යය සම්පූර්ණ කළාද කියා විමසීය. මම නැතයි පිළිතුරු දුන් අතර, පෙර දින දහවල් මම ඔහුටත් එසේ පැවසූ බව ඔහුට මතක් කළෙමි.
හදිසියේම, ඔහු කෝපයට පත් වූ අතර ජනාධිපතිවරයාගේ නියෝග ක්රියාත්මක නොකිරීම ගැන මට බැණ වැදීමට පටන් ගත්තේය, ඔහු හුදෙක් ඔහුගේ උපදෙස් ලබා දෙන බව අඟවමින්. මම සිනාසුණෙමි, එය ඔහුව ‘කෝපයට පත් කළේය’.
ඊට පස්සේ ඔහු මේසේ කීය. “මමත් ලුතිනන් කර්නල් කෙනෙක් කියලා, ඔයා දන්නවනේ, මට ඔයගොල්ලන්ට වඩා හොඳට වැඩ කරන්න පුළුවන්” කියලා. මම ඒකට උත්තර දුන්නා, “ඔබ වවුනියාවේ සංඥා නිලධාරියෙක්ගෙන් දවස් 6ක් පුහුණුව ලැබුවා. හමුදා දැනුමෙන් අලුත් දෙවන ලුතිනන් කෙනෙකුට වඩා දක්ෂයි කියලා ඔබ කොහොමද කියන්නේ?”
ඊට පසු ආවේ ඉතා අපවාදාත්මක වාචිකව භාවිතා කළ අපවාදාත්මක සහ අසභ්ය වචන ප්රහාරයක් එල්ල විය. මේ කාලය පුරාම සංවාදය ඉංග්රීසියෙන් තිබුණි. ඔහු කියපු කුණුහරුපත් එහෙමයි. සමහරවිට ඔහු ඉගෙන ගත් පාසල ඔහුගේ කුණුහරුප භාෂා කුසලතා ඔප් නංවන්න ඇති. ආනන්දීයයෙක් නිසා, මගේ කුණුහරුප භාෂාව ඔහුගේ තරම් හොඳ නැති නිසා, මම ඔහුට සිංහලෙන් ඒ විදිහටම සැලකීමට තීරණය කළා. දෙවියන්ගේ නාමයෙන්, ඒක ඉංග්රීසි අනුවාදයට වඩා ගොඩක් හොඳට කියවුණි.
“මම ඔයාව එතනින් පන්නා දමන්නම්” කියා ඔහු කියමින් දුරකථනය විසන්ධි කළේය.
පසුදා, දැනුම්දීමකින් තොරව, කර්නල් එස්.එම්.ඒ. ජයවර්ධනව හෙලිකොප්ටරයෙන් මොනරාගලට පැමිණියේ, මාව නැවත කොළඹට ගෙන යාමටය. මට කිසිම පූර්ව දැනුම්දීමක් තිබුණේ නැත. මම කර්නල් ජයවර්ධනට සියල්ල පැහැදිලි කළෙමි. ඔහු සමඟ යෑම ප්රතික්ෂේප කර, දින තුනකින් මම කොළඹට එන බව කීවෙමි. ඇයි කියලා ඇසූ විට, මා කිවේ දිස්ත්රික්කය පුරා ගොස් අපට සහ කඳවුරුවලට බොහෝ ආකාරවලින් උදව් කළ සියලු දෙනාටම ස්තූති කරන්න අවශ්ය බවයි. එමෙන්ම මා යෑමට කලින් නව සම්බන්ධීකරණ නිලධාරියා හඳුන්වා දියයුතු බවයි. කර්නල් ජයවර්ධන හමුදාපතිට කතා කර මගේ ඉල්ලීම අනුමත කර ගත්තේය.
මම පොරොන්දු වූ පරිදි දින තුනකට පසු කොළඹට ගියෙමි. හමුදා මූලස්ථානයට ගොස් මට ලබා දුන් ලැයිස්තුව සහ පැලවත්තේ පැලවත්ත සීනි සංස්ථා මූලස්ථානයේදී රන්ජන් විජේරත්න සමඟ ඇති වූ පෙර වාචික ගැටුමක වාර්තාව ඇතුළුව මුළු සිද්ධියේම මගේ අනුවාදය භාර දුන්නෙමි. දේශපාලන පීඩනයට ලක්වීම පිළිබඳව මා කලින් යවා තිබූ සියලුම වාර්තා සහ සංඥා, ජෙනරාල්ට එකක් ඇතුළුව. සිරිල් රණතුංග සහ නම් 64 දෙනෙකුගේ ලැයිස්තුව හමුදා මූලස්ථානයට භාර දුන්නෙමි.
යුද හමුදාව මට සැලකූ ආකාරය – කෙටියෙන්.
මට දිනපතා හමුදා මූලස්ථානයට (AHQ) වාර්තා කිරීමට සිදු විය.
ආතතිය කොතරම් ඉහළද යත්, එහි සේවය කරන මගේ සගයන් පවා මා සමඟ සන්නිවේදනය කිරීමට මැලි විය. මම මගේ වැඩි කාලයක් ගත කළේ ඕනෑම මොහොතක ඇමතුමක් බලාපොරොත්තුවෙන් නිලධාරීන්ගේ භෝජනාගාරයේය. මගේ නව පත්වීම පිළිබඳ පුවතත් අපේක්ෂාවෙනි.
මාසයකට ආසන්න කාලයක් එය එකම පුරුද්දක් විය.
ජෙනරාල් වනසිංහ නව හමුදාපති ලෙස වැඩ භාරගෙන තිබූ අතර, සමහර විට ඔහු තම වැඩ කටයුතුවල කාර්යබහුල වී ප්රේමදාසගේ පස්සා පැත්ත සිප ගනිමින් සිටියා විය හැකිය. ඔහු එක්සත් ජාතික පක්ෂයේ කාඩ්පත් සහිත සාමාජිකයෙකු වූ අතර නිල ඇඳුමින් සැරසී සිටියදී පවා ඔහුගේ සාමාජික කාඩ්පත පෙන්වීමට බිය නොවීය. සමහර නිලධාරීන් මගේ කතාව තහවුරු කරනු ඇත.
මාසයක් පමණ ගත වූ අතර, මට තවමත් පත්වීමක් නොතිබුණි. ඊට පස්සේ මම හමුදාවෙන් විශ්රාම ගැනීමට තීරණය කළෙමි.
මම මගේ ලිපි ලේඛන ඉදිරිපත් කළ විට, දේශපාලන බලපෑම් සහ ඇඟිලි ගැසීම් හේතුව ලෙස සඳහන් කරන ලදී. ජෙනරාල් වනසිංහ මාව ඔහුගේ කාර්යාලයට කැඳවා එය ‘පුද්ගලික හේතු’ ලෙස වෙනස් කරන ලෙස මගෙන් ඉල්ලා සිටියේය. මම එය කළෙමි.
වැටහුණේ විශ්රාම යාමේ ඉල්ලීම ජනාධිපතිවරයාට යොමු කර නොමැති බව ඔහුට වැටහුණි. එය නිවැරදි ප්රොටෝකෝලයයි. ඔහුට එය වෙනස් කිරීමට අවශ්ය වූ නමුත් මම එය ප්රතික්ෂේප කළෙමි. “මම ඔහු සහ ඔහුගේ මැරයන් නිසා විශ්රාම යනවා” යැයි කීවෙමි.
ඔහු කීවේ මට විශ්රාම යාමට බලය ලබා නොදෙන බවයි. “බලමු සර්”, මගේ පිළිතුර විය.
මට මේ අමතර ධෛර්යය ලැබී තිබුණා. ජෙනරාල් රණතුංග මට කීවේ, “මම හිතන්නේ එයාලා ඔයාට දඩුවම් කරන්න යන්නේ” කියාය. මම එය AHQ එකේ ලිපිකරුවෙකුට කීවද මගේ ඉල්ලීම ජනාධිපති ලේකම් කාර්යාලයට යොමු කරන බව මම දැනගෙන සිටියෙමි.
මම කවදාවත් විශ්රාම යන්න හිතුවේ නැත, මොකද මම දැනටමත් හමුදාවේ ජීවිතාන්තය ඉන්නයි සිතා සිටියේ.
දැන් මට මගේ ගෙදර වැඩ පිළිවෙලට කරන්න සහ අලුත් රැකියාවක් හොයාගන්න ඕනෑ වුණා. බොහෝ පශ්චාත් හමුදා සූදානමක් කර ගන්නට තිබුණි. සියල්ලටම වඩා, නිල ඇඳුමෙන් තොරව වැඩ කිරීමට මාවම සූදානම් කරගත යුතු විය.
මම සිතූ පරිදි, මගේ විශ්රාම ඉල්ලීම දින හයක් ඇතුළත අනුමත විය, ඒක සාපේක්ෂව වාර්තාගත කාලයකින් කළ බවයි මම සිතන්නේ. හරිම ඉක්මනින්.
මට කතා කරලා මොකද වුණේ කියලා සොයා බලන්න, මට සුභ පතන්න තරම් විනීතකමක් තිබුණේ එක ජ්යෙෂ්ඨ නිලධාරියෙකුට විතරයි. මම උපරිම පක්ෂපාතීත්වයෙන් සහ ගෞරවයෙන් සේවය කළ මගේ රෙජිමේන්තුව පවා මට අයුතු ලෙස සැලකීය.
මගේ අවසරය ලබා ගැනීමට රෙජිමේන්තු මූලස්ථානයට ගිය විට, අණදෙන නිලධාරියා (CO) කළුතරට කෲර ලෙස පහර දෙමින් සිටියේය. වැඩබලන CO මට අවසර දීම ප්රතික්ෂේප කළේ මා ‘සිල්වා මාලිමාවක්’ සොයා දෙන බවට පොරොන්දු වූ පසුවත්ය. මට ‘සිල්වා මාලිමාවක්’ ආපසු ලබා දීමට සිදු වූ බැවිනි. වාසනාවකට මෙන්, වෙනත් රෙජිමේන්තුවක මගේ ශිෂ්යයෙක් මට උදව් කළ අතර අවසානයේ මම නිදහස් විය.
මෙය මගේ කතාවේ සාරාංශයක් පමණ. අවම වශයෙන් මෙය මගේ මිතුරන් දැනගත යුතු යැයි මම සිතුවෙමි. එකම ‘වාර්තාගත’ නඩුව. මට වඩා තරමක් බාල හොඳ මිතුරෙකුට ද එවැනිම තත්වයකට මුහුණ දීමට සිදු වූ බව මම සඳහන් කළ යුතුය.
මම මගේම අනාගතයක් ගැන සිතමින් සිටි සාමාන්ය නිලධාරියකේමි. නමුත් ඒ රජය සහ හමුදාව මට එසේ වීමට ඉඩ දුන්නේ නැත.
ලලිත් ගුණරත්නගේ මුහුණු පොතිනි.
ඉංග්රිසි ලිපියක සිංහල පරිවර්ථනය ශ්රී ලංකා බ්රිෆ් වෙතිනි.