රූපය: නොවැම්බර් 19දා අවමංගල්ය උත්සවයකදී, පලස්තීනුවන් නොවැම්බර් 18දා මධ්යම ගාසා තීරයේදී ඊශ්රායල ගුවන් ප්රහාරයකින් මියගිය ප්රාදේශීය මාධ්යවේදීන් වන හසූනේ සලීම් සහ සාරි මන්සූර් ගැන ශෝක වෙති. (ඡායාරූපය: රොයිටර්/ස්ට්රිංගර්)
(මෙම ලිපිය නිවියෝර්ක් නගරයේ පිහිටි ජනාධ්යවේදීන් ආරක්ෂා කිරීමේ කමිටුව CPJ විසින් ඉංග්රිසි බසින් පල කරන ලද්දකි. ශ්රී ලංකා බ්රීෆ් විසින් කරන ලද සිංහල පරිවර්ථනය සමග මුල් ලිපියේ සඳහන් සැබැදි වලට පිවිසීම සඳහා එම සබැදි අඩංඟු පද ඉංගිසි බසින් ඇතුලත් කර ඇත.)
ඊශ්රායල-ගාසා යුද්ධය, ගැටුම වාර්තා කරන මාධ්යවේදීන් ඇතුළු සිවිල් වැසියන්ට විනාශකාරී වී තිබේ. ගැටුම් කිහිපයක් වසර ගණනාවක් පුරා මාධ්යවේදීන් සිය ගණනකගේ (journalists’ lives) ජීවිත බිලිගෙන ඇතත්, 1992 සිට එකතු කර ඇති CPJ දත්ත ( CPJ data) අනුව මෙතරම් කෙටි කාලයක් තුළ වෙනත් කිසිදු යුද්ධයක් මෙතරම් මාධ්යවේදීන්ගේ ජීවිත බිලිගෙන නැත. සටන් ආවරණය කිරීම සඳහා අන්ත, හද කම්පා කරවන, සහ සමහර විට මාරාන්තික තත්වයන් යටතේ වැඩ කරන මාධ්යවේදීන්ගේ පින්තූර මෙහි දැක් වේ. ඔක්තෝබර් 7 දා ඊශ්රායලයට එරෙහිව හමාස් සිය පෙර නොවූ විරූ ප්රහාරයක් (attack) දියත් කළ අතර ඊශ්රායලය සටන්කාමී පලස්තීන කණ්ඩායමට එරෙහිව යුද්ධ ප්රකාශ කිරීමත් (declared war) සමඟ අවහිර කරන ලද ගාසා තීරයට ගුවන් ප්රහාර සහ භූමි ප්රහාර (air strikes and ground raids ) දියත් කළේය.
නොවැම්බර් 22 අවමංගල්ය පෙරහැරක් අතරතුර, මනාල් ජෆාර් ප්රතිචාර දක්වන්නේ නොවැම්බර් 21 දා ලෙබනනයේ දී ඊශ්රායල ප්රහාරයකින් වාර්තාකරු ෆාරා ඕමාර් සමඟ මිය ගිය අල්-මයාඩීන් රූපවාහිනියේ කැමරා ශිල්පියෙකු වන ඇගේ සැමියා වන රබිහ් අල් මාමාරිගේ ඡායාරූපයක් වැළඳ ගනිමිනි. (ඒපී/බිලාල් හුසේන්)
ඊශ්රායල ප්රහාරයකින් මියගිය අල්-මයාදීන් රූපවාහිනී මාධ්යවේදීන් දෙදෙනෙකුගෙන් එක් අයෙකුගේ ආරක්ෂක කබාය 2023 නොවැම්බර් 21 වන අඟහරුවාදා, ඊශ්රායල දේශසීමාව අසල ලෙබනන් දේශසීමා ගම්මානයක් වන ටේර් හර්ෆා හි බිමෙහි තබා තිබූ අයුරු. (AP/Mohammed Zinaty)
2023 නොවැම්බර් 11 වන දින පැරිසියේ ප්ලේස් ඩි ලා රිපබ්ලික් අසල ගාසා තීරයේ වහාම සටන් විරාමයක් ඉල්ලා උද්ඝෝෂණයකට සහභාගී වූ විරෝධතාකරුවන්, ඔක්තෝබර් 7 දා යුද්ධය ආරම්භ වූ දා සිට ගාසා තීරයේ මියගිය මාධ්යවේදීන්ගේ නම් සහ ඡායාරූප ප්රදර්ශනය කරයි. (AFP/ ඩිමිටර් ඩිල්කොෆ්)
නොවැම්බර් 9 වැනිදා ඊශ්රායල විසින් අල්ලාගෙන සිටින බටහිර ඉවුරේ ජෙනින් සරණාගත කඳවුරේ ඊශ්රායල වැටලීමකින් පසු මාධ්යවේදීන් වැඩ කරන අයුරු. (රොයිටර්/රනීන් සවාෆ්තා))
අල් ජසීරා රූපවාහිනියේ ගාසා වාර්තාකරු Youmna El Sayed, අල් ජසීරා හි සමාජ මාධ්ය සහ කතන්දර කීමේ ව්යාපෘතියක් වන AJ+ සමඟ ඊශ්රායල-ගාසා යුද්ධයේ අවදානම් සහ ප්රචණ්ඩත්වය ඇය තම දරුවන්ට පැහැදිලි කරන ආකාරය ගැන කතා කරයි. එල් සයීඩ් යුද්ධය 2023 ඔක්තෝබර් 7 වැනිදා ආරම්භ වූ දා සිට එය ආවරණය කරන්නීය. (තිර රුව: X/AJ+)
ඊශ්රායල ගුවන් ප්රහාරයකින් මියගිය පලස්තීන මාධ්යවේදීන් වන හසූනේ සලීම් සහ සාරි මන්සූර්ගේ ඥාතීන් සහ සගයන්, 2023 නොවැම්බර් 19 වන දින දකුණු ගාසා තීරයේ ඩීර් අල්-බාලාහි ඔවුන්ගේ අවමංගල්ය උත්සවය අතරතුර ඔවුන්ගේ දේහයන් අභියස වැලපෙයි. (AFP/Bashar Taleb)
ඊශ්රායල හමුදා සහ මාධ්යවේදීන් නොවැම්බර් 5දා ගාසා තීරයෙන් රොකට් ප්රහාර එල්ල කරන බවට සයිරන් නාදයක් අනතුරු අඟවන අවස්ථාවක දකුණු ඊශ්රායලය ආවරණය කරයි. ඊශ්රායලයට ඔක්තෝබර් 7 හමාස් ප්රහාරයෙන් හානි වූ වාහන සිය ගණනක් පිළිස්සී විනාශ වූ ප්රදේශයක අනතුරු ඇඟවීම් නිකුත් විය. (AP/Leo Correa)
2023 නොවැම්බර් 2 වන දින දකුණු ගාසා තීරයේ ඊශ්රායල ප්රහාරයකින් මියගිය පලස්තීන මාධ්යවේදී මොහොමඩ් අබු හතාබ්ගේ අවමංගල්ය උත්සවයට ශෝකවන්නන් සහභාගී වන අයුරු. (රොයිටර්/මොහොමඩ් සාලෙම්)
2023 නොවැම්බර් 2 වන දින දකුණු ගාසා තීරයේ ඊශ්රායල ප්රහාරයකින් මියගිය පලස්තීන මාධ්යවේදී මොහොමඩ් අබු හතාබ්ගේ අවමංගල්ය උත්සවයට ශෝකවන්නන් සහභාගී වන අයුරු. (රොයිටර්/මොහොමඩ් සාලෙම්)
Colleagues comfort photographer David Dee Delgado as he speaks in New York City on November 6, 2023, during a vigil honoring journalists killed in the Israel-Gaza war. (Stephanie Keith for CPJ)
2023 නොවැම්බර් 6 වන දින නිව් යෝර්ක් නගරයේ ඊශ්රායල-ගාසා යුද්ධයේදී මියගිය මාධ්යවේදීන්ට උපහාර දැක්වීමේ උත්සවයකදී කතා කරන ඡායාරූප ශිල්පී ඩේවිඩ් ඩී ඩෙල්ගාඩෝ සගයින් විසින් සනසන අයුරු. (CPJ සඳහා ස්ටෙෆනි කීත්)
“අපට මෙය තවදුරටත් දරාගත නොහැක:” පලස්තීන රූපවාහිනී වාර්තාකරු සහ පලස්තීන රූපවාහිනී නිවේදකයෙකු වන සල්මාන් අල් බෂීර් (වමේ) නොවැම්බර් 2 වන දින 2023, ඔහුගේ පවුලේ සාමාජිකයින් 11 දෙනෙකු සමඟ, දකුණු ගාසා තීරයේ ඊශ්රායල ගුවන් ප්රහාරයකින් ඝාතනය කරන ලද ඔවුන්ගේ සගයා වූ මොහොමඩ් අබු හතාබ්ගේ මරණය විකාශනය කිරීමෙන් පසු හැඟීම් බරිතව. (තිර රුව: YouTube/The Guardian)
පලස්තීන වෛද්යවරු 2023 නොවැම්බර් 9 වන දින ඊශ්රායලය විසින් අත්පත් කරගත් බටහිර ඉවුරේ ජෙනින් හි ඊශ්රායල වැටලීමකදී තුවාල ලැබූ පලස්තීන මාධ්යවේදියෙකුට ප්රතිකාර කරති. (රොයිටර්/රනීන් සවාෆ්ටා)
පලස්තීන වෛද්යවරු 2023 නොවැම්බර් 9 වන දින ඊශ්රායලය විසින් අත්පත් කරගත් බටහිර ඉවුරේ ජෙනින් හි ඊශ්රායල වැටලීමකදී තුවාල ලැබූ පලස්තීන මාධ්යවේදියෙකුට ප්රතිකාර කරති. (රොයිටර්/රනීන් සවාෆ්ටා)