ශ්‍රී ලංකා බලධාරීන් දෙමළ මාධ්‍යවේදී කනපතිපිල්ලෙයි කුමනන්ට හිරිහැර කිරීම වහාම අවසන් කළ යුතු බවත්, ශ්‍රී ලංකා පොලිසියේ ත්‍රස්ත විරෝධී විමර්ශන දෙපාර්තමේන්තුව (CTID) විසින් නිකුත් කරන ලද සිතාසිය ඉල්ලා අස්කර ගත යුතු බවත් ජාත්‍යන්තර මානව හිමිකම් සහ මාධ්‍ය අයිතිවාසිකම් කණ්ඩායම් අටක් අද ප්‍රකාශ කළහ.
ශ්‍රී ලංකාවේ උතුරු පළාතේ පදිංචි කුමනන් ඡායාරූප මාධ්‍යවේදියෙකු, මුලතිව් මාධ්‍ය සමාජයේ සභාපතිවරයා සහ මානව හිමිකම් ආරක්ෂකයෙකු වන අතර ඔහු රටේ දැඩි ලෙස හමුදාකරණය වී ඇති උතුරු හා නැගෙනහිර ප්‍රදේශවල ආරක්ෂක හමුදා විසින් දෙමළ සිවිල් වැසියන්ට එරෙහිව සිදු කරන ලද උල්ලංඝනයන් ලේඛනගත කරයි.
2025 අගෝස්තු 17 වන දින පරීක්ෂණයක් සඳහා පෙනී සිටින ලෙස CTID විසින් ඔහුට සිතාසියක් යවා ඇත. පොලිස් නිවේදනයේ පරීක්ෂණය සඳහා හේතුව සඳහන් කර නැත. නමුත් එය ඔහුගේ සමාජ මාධ්‍ය සටහන් සම්බන්ධයෙන් බව දුරකථනයෙන් ඔහුට දන්වා තිබුණි. මෙම සිතාසිය කුමනන්ගේ වාර්තාකරණයට පළිගැනීමක් යැයි විශ්වාස කෙරේ .-
ප්‍රධාන වශයෙන් මානව හිමිකම් ගැටළු සහ මෑතකදී උතුරු පළාතේ චෙම්මනි හි සමූහ මිනීවළ කැණීම් සම්බන්ධයෙන් දින 41 ක කැණීම් වාර්තා කරමින් සමාජ මාධ්‍ය යාවත්කාලීන කිරීම් සහ ඡායාරූප කුමනන් විසින් පළ කර ඇති අතර, එහිදී අස්ථි කොටස් 140 කට වැඩි ප්‍රමාණයක් ගොඩගෙන හෝ ගොඩගෙන ඇති බව ඔහු වාර්තා කළේය. ඔහුගේ ඡායාරූප බලපෑම් කණ්ඩායම් සහ ප්‍රවෘත්ති ආයතන විසින් පුළුල් ලෙස බෙදාගෙන ප්‍රකාශයට පත් කර ඇත.
2009 මැයි මාසයේ සන්නද්ධ ගැටුමේ ලේ වැකි අවසානයෙන් පසු, කුමනන් බලහත්කාරයෙන් අතුරුදහන් කිරීම්, හමුදා ඉඩම් අත්පත් කර ගැනීම, පාරිසරික අපරාධ සහ යුද කාලීන උල්ලංඝනයන් සහ අපයෝජන සඳහා සත්‍යය, යුක්තිය සහ සහන ඉල්ලා සිටින දිවි ගලවා ගත් ප්‍රජාවන්ගේ ව්‍යාපාර වැනි කරුණු වාර්තා කිරීමේදී ප්‍රධාන කාර්යභාරයක් ඉටු කර ඇත.
මෙම පොලිස් කැඳවීම ශ්‍රී ලංකාවේ මානව හිමිකම් උල්ලංඝනය කිරීම්, අපයෝජන සහ යුද අපරාධ හෙළි කරන කුමනන්, ඔහුගේ පවුලේ අය, අනෙකුත් මාධ්‍යවේදීන් සහ මානව හිමිකම් ආරක්ෂකයින්ට එරෙහිව පුළුල් බිය ගැන්වීමේ රටාවක කොටසකි. කුමනන්, මීට පෙර 2024 දී ඔහුගේ කාර්යය නිහඬ කිරීම අරමුණු කරගත් ඔහුගේ පවුලට එරෙහි තර්ජන ඇතුළු සෘජු පළිගැනීම්වලට මුහුණ දී ඇත.
දෙමළ මාධ්‍යවේදියෙකු ඉලක්ක කර ගැනීම සඳහා CTID සහ අනෙකුත් ත්‍රස්ත විරෝධී යාන්ත්‍රණ භාවිතා කිරීම අලුත් දෙයක් නොවේ. නමුත් එය ගැඹුරින් කනස්සල්ලට කරුණකි. අනුප්‍රාප්තික ආණ්ඩු යටතේ, ශ්‍රී ලංකා බලධාරීන් ප්‍රතිගාමී ත්‍රස්තවාදය වැළැක්වීමේ පනත (PTA) සහ ත්‍රස්ත විරෝධී පොලිසිය අනිසි ලෙස භාවිතා කර ඇති අතර, අයිතිවාසිකම් උල්ලංඝනය කිරීම් සහ අපයෝජනයන් ලේඛනගත කරන සහ වාර්තා කරන මාධ්‍යවේදීන්ට සහ මානව හිමිකම් ආරක්ෂකයින්ට දඬුවම් කිරීමට සහ ඔවුන්ගේ වැඩ කටයුතු කරගෙන යාමෙන් ඔවුන්ව වළක්වයි. දෙමළ සහ මුස්ලිම් මානව හිමිකම් ආරක්ෂකයින්, විශේෂයෙන් රටේ උතුරු හා නැගෙනහිර – එවැනි පළිගැනීම්වලින් විශේෂයෙන් පීඩාවට පත්ව ඇත.
ශ්‍රී ලංකාවේ සියලුම මාධ්‍යවේදීන්ට සහ මානව හිමිකම් ආරක්ෂකයින්ට බිය ගැන්වීම් සහ පළිගැනීම් වලින් තොරව ආරක්ෂිත, හිතකර පරිසරයක වැඩ කළ හැකි බව සහතික කරන ලෙස අපි මහජන ආරක්ෂක අමාත්‍යවරයා, පොලිස් ප්‍රධානියා සහ ආරක්ෂක අමාත්‍යාංශය ඇතුළු ශ්‍රී ලංකා බලධාරීන්ගෙන් ඉල්ලා සිටිමු.
ශ්‍රී ලංකාවේ සිදුවන සියලුම උල්ලංඝනයන් සහ පළිගැනීම්, විශේෂයෙන් යුද්ධයට සම්බන්ධ අපරාධ ගැන කතා කරන අය මර්දනය කිරීම සඳහා ත්‍රස්ත විරෝධී නීති අඛණ්ඩව අනිසි ලෙස භාවිතා කිරීම, සමීපව නිරීක්ෂණය කරන ලෙස අපි අදාළ එක්සත් ජාතීන්ගේ මානව හිමිකම් යාන්ත්‍රණයන් සහ සාමාජික රටවල් ඇතුළු ජාත්‍යන්තර ප්‍රජාවෙන් ඉල්ලා සිටිමු. එවැනි සුපරීක්ෂාකාරීත්වයක් සහතික කිරීම සඳහා, එක්සත් ජාතීන්ගේ මානව හිමිකම් කවුන්සිලයෙන් අපි ඉල්ලා සිටින්නේ, ශ්‍රී ලංකාව පිළිබඳ මානව හිමිකම් මහකොමසාර්ස්වරයාගේ කාර්යාලයෙහි OHCHR අධීක්ෂණ සහ වාර්තා කිරීමේ වරම මෙන්ම, එහි ඉදිරි 60 වන සැසිවාරයේදී ශ්‍රී ලංකාවේ මානව හිමිකම් වාර්තාව – විශේෂයෙන් වගවීම සහ යුක්තිය පිළිබඳ – සමාලෝචනය කරන විට, OHCHR හි ශ්‍රී ලංකා වගවීමේ ව්‍යාපෘතිය ද අලුත් කරන ලෙසයි.
විශ්වාශී,
මානව හිමිකම් සහ සංවර්ධනය සඳහා වූ ආසියානු සංසදය (FORUM-ASIA)
මාධ්‍යවේදීන් ආරක්ෂා කිරීමේ කමිටුව (CPJ)
CIVICUS: පුරවැසි සහභාගීත්වය සඳහා වූ ලෝක සන්ධානය
පෙරටුගාමී ආරක්ෂකයින් (FLD)
නිදහස් මාධ්‍ය අසීමිතය (FPU)
ජාත්‍යන්තර නීතිවේදීන්ගේ කොමිසම (ICJ)
ජාත්‍යන්තර පුවත්පත් ආයතනය (IPI)
දේශසීමා රහිත වාර්තාකරුවන් (RSF)
ඉංග්‍රිසි බසින් ඇති ප්‍රකාශයේ සංහල පරිවර්ථනය ශ්‍රී ලංකා බ්‍රීෆ් වෙතිනි.