(ශ්‍රී ලංකා බ්‍රීෆ්/ 30 මාර්තු 2025)
හිටපු හමුදාපතිවරුන් තිදෙනෙකු ඇතුළු ශ්‍රී ලාංකික පුද්ගලයින් හතර දෙනෙකුට සම්බාධක පැනවීමට එක්සත් රාජධානියේ රජය ගත් තීරණය සැලකිය යුතු විවාදයක් ඇති කර තිබේ. මෙම පියවර පැමිණෙන්නේ ලෝකයේ අනෙකුත් ප්‍රදේශවල මහා පරිමාණ ප්‍රචණ්ඩත්වය පාලනයකින් තොරව අඛණ්ඩව සිදුවන අවස්ථාවක වන අතර, විවිධ රටවලට විවිධ ප්‍රමිතීන් ක්‍රියාත්මක කිරීම පිළිබඳව කනස්සල්ල මතු කරයි.
පක්ෂග්‍රාහී නොවන සිවිල් සමාජ සංවිධානයක් ලෙස, ජාතික සාම කවුන්සිලය (NPC) සත්‍යය සහ වගවීම සොයා ගැනීම විශ්වීය විය යුතු අතර දේශපාලන අභිප්‍රේරණයන්ගෙන් නිදහස් විය යුතු බව අවධාරණය කරයි. යුක්තිය තෝරා බේරා ක්‍රියාත්මක කළ නොහැක. එය වසර 16 සිට 37 දක්වා කාලය තුළ උල්ලංඝනයන් සිදු වූ මුල්ලිවයික්කාල් සහ බටලන්ද යන ස්ථානවල මෙන්ම අද ඒවා සිදුවන පලස්තීනයේ සහ යුක්රේනයේ ද අවශ්‍ය වේ.
එක්සත් ජාතීන්ගේ මානව හිමිකම් කවුන්සිලය හරහා ශ්‍රී ලංකාවේ වගවීම ඉදිරියට ගෙන යාම සඳහා කටයුතු කරන බව එක්සත් රාජධානිය ප්‍රකාශ කර ඇත. ශ්‍රී ලංකාවේ මානව හිමිකම් ප්‍රතිසංස්කරණ සඳහා සහාය දැක්වීමට එය කැපවීම තහවුරු කර ඇත.
නොවිසඳුණු මානව හිමිකම් ගැටළු කල් පවතින ප්‍රතිවිපාක ඇති බව ජාතික සාම කවුන්සිලය පිළිගනී. ජනතා විමුක්ති පෙරමුණේ කැරලි යුගයේ බටලන්ද මතභේදයේ මෑත කාලීන නැවත මතුවීම පෙන්නුම් කරන්නේ ඓතිහාසික අසාධාරණකම් සරලව මැකී නොයන බවයි.
එපමණක් නොව, මානව හිමිකම් ගැටළු පුළුල් ආකාරයකින් විසඳා ගැනීමට අපොහොසත් වුවහොත් ශ්‍රී ලංකාවට තවදුරටත් ආර්ථික හා දේශපාලනික වශයෙන් බලපෑම් එල්ල කිරීමේ අවදානමක් ඇත. මානව හිමිකම් ගැටළු හේතුවෙන් යුරෝපීය සංගමයේ GSP Plus වෙළඳ සහනය අහිමි වීමේ විභවය රටේ ආර්ථික ස්ථාවරත්වයට තර්ජනයක් වන අතර, විශ්වසනීය ක්‍රියාමාර්ග සඳහා හදිසි අවශ්‍යතාවය ඉස්මතු කරයි.
කෙසේ වෙතත්, වගවීමේ පියවරයන්ට පමණක් රටේ දිගුකාලීන අභියෝග විසඳිය නොහැක. ශ්‍රී ලංකාවට එහි ජනවාර්ගික ගැටුමේ ගැඹුරින් මුල් බැසගත් හේතු ආමන්ත්‍රණය කරන දේශපාලන විසඳුමක් ද අවශ්‍ය වේ.
වාර්ගික යුද්ධය සහ අතීත මහා ප්‍රචණ්ඩත්වය හුදෙක් අපරාධ ක්‍රියාවන් නොව විශාල දේශපාලන අරගලයක කොටසක් විය. මෙම ගැටළු විසඳීම සඳහා නීතිමය පියවරයන්ගෙන් ඔබ්බට දිගුකාලීන ස්ථාවරත්වය සඳහා අඩිතාලම දමන පුළුල් දේශපාලන සම්මුතියක් කරා ගමන් කිරීම අවශ්‍ය වේ.
සාධාරණ බලය බෙදා ගැනීම සහ ඇතුළත් කිරීම සහතික කරන සාකච්ඡා කරන ලද දේශපාලන රාමුවක් නොමැතිව, වගවීම සඳහා දරන උත්සාහයන් අසම්පූර්ණ වන අතර ඒවා සුව කිරීමට වඩා ගැඹුරු බෙදීම් අවදානමට ලක් කරනු ඇත.
සාකච්ඡා කරන ලද දේශපාලන විසඳුමක් සඳහා ප්‍රමුඛතාවය දීමෙන් අවශ්‍ය ක්‍රියාමාර්ග ගන්නා ලෙස NPC රජයෙන් ඉල්ලා සිටී. විනිවිදභාවය සහ පුළුල් සහභාගීත්වය මත ගොඩනගා ඇති සහ දේශපාලනික උපාමාරු වලින් ස්වාධීන සත්‍ය සෙවීමේ කොමිසමක් ඉතා වැදගත් පියවරක් වනු ඇත.
එමෙන්ම එය දේශපාලන එකඟතාවයේ මුල් බැසගත් පුළුල් ප්‍රතිසන්ධාන ක්‍රියාවලියක කොටසක් විය යුතුය. ක්‍රියාවලිය දිගු වන තරමට, යුක්තිය සඳහා රජයේ කැපවීම පිළිබඳව වින්දිතයින් සහ පුළුල් මහජනතාව අතර සැකයක් වර්ධනය වන අතර එය වගවීම මග හැරීමට හිතාමතා ගත් උත්සාහයන් ලෙස සැලකේ. විශාල දේශපාලන ප්‍රතිසංස්කරණ ක්‍රියාවලියක් තුළ ඒකාබද්ධ වූ හොඳින් ව්‍යුහගත සත්‍ය සෙවීමේ කොමිසමක් වින්දිතයින්ට යුක්තිය ගෙන ඒම පමණක් නොව, කල් පවතින සාමය, සංහිඳියාව සහ ජාතික සමගිය සඳහා මග පාදනු ඇතැයි අපි විශ්වාස කරමු.
(ජාතික සාම මණ්ඩලය විසින් ඉංග්‍රිසි බසින් නිකුත් කරන ලද නිවේදනයක සිංහල අනුවාදවය ශ්‍රී ලංකා බ්‍රීෆ් වෙතිනි.)