ප්රකාශය: ආයුධ අලෙවිය අත්හිටුවමින් ගාසා තීරයේ ඊශ්රායලයේ කුරිරුකම් අවසන් කිරීමට, හමාස් විසින් රඳවාගෙන සිටින ප්රාණ ඇපකරුවන් වහාම නිදහස් කර ගැනීමට, ද්වි-රාජ්ය විසඳුම සාක්ෂාත් කර ගැනීමට සහ ස්ථිර සටන් විරාමයකට කැපවීමට පක්ෂවලට බල කරන ලෙසට බලපෑම් ඇති දේශපාලන නායකයින්ගෙන් ‘වැඩිහිටියෝ’ අද ඉල්ලා සිටිති.
ඊශ්රායලයට ආයුධ සපයන සියලුම රාජ්යයන් – සෘජුව හෝ වක්රව – ගාසා තීරයේ සහ වාඩිලාගෙන සිටින පලස්තීන ප්රදේශ හරහා ජාත්යන්තර මානුෂීය නීතිය ක්රමානුකූලව උල්ලංඝනය කිරීමට ප්රතිචාර වශයෙන් ආයුධ ලබා දීම අත්හිටුවිය යුතුය. ඊශ්රායලය විසින් ගාසා තීරයට මානුෂීය ආධාර සැපයීමට බාධා කිරීම නීති විරෝධී වන අතර උතුරු ගාසා තීරයේ සාගතයක් දැන් ආසන්නව ඇති බැවින් පෙර නොවූ විරූ මට්ටමේ ව්යසනකාරී කුසගින්නක් එහි ඇති කරයි.
රෆාහි විපත්තිදායක ගොඩබිම් ප්රහාරයක් වැලැක්වීමට ද මෙම උත්තෝලකය භාවිතා කිරීම අත්යවශ්ය වන අතර එමගින් ඊශ්රායලය විසින් ගන්නා ලද අසමාන ප්රවේශයට එහි මිත්ර පාර්ශ්වයේ සහාය නොලැබෙන බව සංඥා කරනු ඇත. මේ සම්බන්ධයෙන්, ඊශ්රායලයට තවදුරටත් ආයුධ අලෙවිය අත්හිටුවීමට කැනඩා රජය විසින් මෑතදී ගත් තීරණය ‘වැඩිහිටියෝ’ සාදරයෙන් පිළිගනිති.
ඊශ්රායලයේ සමීපතම මිතුරා සහ එහි විශාලතම ආයුධ සපයන්නා ලෙස, ඇමරිකා එක්සත් ජනපදය මෙහිලා මූලිකත්වය ගත යුතුය. පෙබරවාරි මාසයේ නිකුත් කරන ලද ජාතික ආරක්ෂක සංදේශය 20 වැදගත් වර්ධනයකි. සිය නෛතික බැඳීම්වලට අනුකූල වීම පිළිබඳ ඊශ්රායලය දෙන සහතිකය, ඊට ප්රතිවිරුද්ධව අතිමහත් සාක්ෂි තිබියදීත්, විශ්වාසදායක ලෙස පිළිගන්නා බව පෙන්නුම් කරමින් Biden පරිපාලනය ආයුධ ලබා දීම දිගටම අනුමත කිරීම ගැන අපි දැඩි ලෙස කනස්සල්ලට පත්ව සිටිමු.
ඊශ්රායලයට ආයුධ සපයන රටවලට ජාත්යන්තර මානුෂීය නීතිය උල්ලංඝනය කිරීම් සිදු නොවන බවට හෝ එසේ සිදු වන බව නොදැන ආයුධ සැපයූ බවට නීත්යානුකූලව ප්රකාශ කළ නොහැක. ජනවාරි 26 සහ මාර්තු 28 යන දිනවල ජාත්යන්තර අධිකරණය විසින් නියෝග කරන ලද තාවකාලික පියවරයන් ඇස් ඇරවීමේ ඇමතුමක් විය යුතුය. නමුත් ඊශ්රායලය දණ්ඩමුක්තියකින් තොරව දිගටම ක්රියා කරන අතර ගාසා තීරයේ මිනිසුන් දුක් විඳීමේ පරිමාණය අඛණ්ඩව වැඩි වේ. ආයුධ සපයන අය ඊට හවුල් වන අතර ඔවුන් වග කිව යුතුය.
හමාස් සංවිධානය විසින් දිගින් දිගටම ප්රාණ ඇපකරුවන් රඳවා තබා ගැනීම සහ ඊශ්රායලයට එල්ල කරන ප්රහාර අපි හෙළා දකිමු. මේවා අනාරක්ෂිතභාවයේ සහ ප්රචණ්ඩත්වයේ චක්රයට දායක වන ජාත්යන්තර මානුෂීය නීතිය අඛණ්ඩව සහ ක්රමානුකූලව උල්ලංඝනය කිරීම් වේ. විශේෂයෙන්ම ඉරානය, හමාස් සහ අනෙකුත් පලස්තීන සන්නද්ධ කණ්ඩායම්වලට එවැනි උල්ලංඝනයන් අවසන් කිරීමටත්, සියලු ප්රාණ ඇපකරුවන් වහාම නිදහස් කිරීමටත්, කලාපය පුරා ආතතීන් උත්සන්න කිරීමටත් එහි බලපෑම භාවිතා කළ යුතුය.
යුද්ධයේ හැසිරීම පාලනය කරනඅන්තර් ජාතික වහයෙන් එකඟ වී ඇති සම්මතයන් ඊශ්රායලය සහ හමාස් විසින් හිතාමතා නොසලකා හැරීම ජාත්යන්තර නීතියේ ආධිපත්යය සඳහා පුළුල් ප්රතිවිපාක ගෙන දෙයි. ජාත්යන්තර අපරාධ අධිකරණය සිය විමර්ශන කඩිනම් කිරීම ඉතා වැදගත් බව ‘වැඩිහිටියෝ’ විශ්වාස කරති.
ජාත්යන්තර අපරාධ අධිකරණයෙහි රාජ්ය පාර්ශවයන් විමර්ශනයට භාජනය වන අය සමඟ භූ-දේශපාලන සම්බන්ධකම් නොතකා, අධිකරණයේ ගෝලීය කටයුතු සම්පූර්ණය කිරීමට අවශ්ය සම්පත, මූල්ය සහ දේශපාලන සහාය සැපයිය යුතුය.
වඩාත් පුලුල් ලෙස, පාර්ශවයන් මත බලපෑම් ඇති සියලු දෙනා තමන් සතු දේශපාලන, නෛතික සහ මූල්ය ලීවරවල සම්පූර්ණ පරාසය භාවිතා කරමින් රාජ්ය තාන්ත්රික ක්රියාදාමයට පිටුබලය දිය යුතුය.
බයිඩන් පරිපාලනය විසින් දැනටමත් ගෙන ඇති ප්රශංසනීය පියවර මත පදනම්ව බටහිර ඉවුරේ ජනාවාස ව්යාප්තිය සහ රාජ්ය අනුග්රහය ලබන පදිංචිකරුවන්ගේ ප්රචණ්ඩත්වය නතර කිරීම සඳහා ඉලක්කගත සම්බාධක ඇතුළත් කළ යුතුය. ඊශ්රායලය සමඟ යුරෝපා සංගමයේ සංගම් ගිවිසුම සහ අරාබි රාජ්යයන්ගේ මූල්ය හා දේශපාලන උත්තේජනය ද කලාපයේ ගමන් මග වෙනස් කිරීමට බල කිරීම සඳහා ගෙන ආ යුතුය.
ඔක්තෝබර් 7 කම්පන සහගත ප්රහාරයෙන් මාස හයකට ආසන්න කාලයකට පසු, “වැඩිහිටියෝ’ වහාම සටන් විරාමයක් සඳහා වූ ඔවුන්ගේ ඉල්ලීම සහ අදාළ ආරක්ෂක කවුන්සිලයේ සියලුම යෝජනා සම්පූර්ණයෙන් ක්රියාත්මක කිරීම නැවත අවධාරණය කරයි. එවැනි යෝජනා බැඳීමක් නොවන බව යෝජනා කිරීම වගකීම් විරහිත වන අතර, දැනටමත් අකාර්යක්ෂම ආරක්ෂක කවුන්සිලය තවදුරටත් දුර්වල කරයි. එක්සත් ජාතීන්ගේ ප්රඥප්තියේ 25 වැනි වගන්තියට අනුකූලව සියලුම සාමාජික රටවල් ආරක්ෂක මණ්ඩලයේ තීරණ ක්රියාත්මක කළ යුතුය.
ඊශ්රායල දශක ගනනාවක් පවත්වා ගෙන එන වාඩිලෑම අවසන් කිරීමට සහ ඊශ්රායල-පලස්තීන ගැටුම ස්ථිරවම විසඳීමට දේශපාලන මාවතක් සකස් කළ හැකි සාමය සඳහා ඇතුළත් සභාගයක් සඳහා වන ඔවුන්ගේ ඉල්ලීම ‘වැඩිහිටියෝ’ තවදුරටත් අවධාරණය කරයි.
පලස්තීනුවන්ට සහ ඊශ්රායල ජාතිකයින්ට සාමය, ආරක්ෂාව සහ මානව හිමිකම් සහතික කිරීමට ඇති එකම මාර්ගය මෙයයි.
මේරි රොබින්සන්, අයර්ලන්තයේ හිටපු ජනාධිපති සහ වැඩිහිටියන්ගේ සභාපති
බෑන් කී මූන්, හිටපු එක්සත් ජාතීන්ගේ මහලේකම් සහ වැඩිහිටියන්ගේ නියෝජ්ය සභාපති
ග්රාෂා මෂෙල්, Graça Machel භාරයේ නිර්මාතෘ, වැඩිහිටියන්ගේ සම-නිර්මාතෘ සහ නියෝජ්ය සභාපති
ග්රෝ හාලම් බෘට්ලන්ඩ්, නෝර්වේ හිටපු අගමැති සහ ලෝක සෞඛ්ය හි හිටපු අධ්යක්ෂ ජනරාල්
හෙලන් ක්ලාක්, නවසීලන්තයේ හිටපු අගමැති සහ එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවර්ධන වැඩසටහනේ හිටපු ප්රධානියා
Elbegdorj Tsakia, මොංගෝලියාවේ හිටපු ජනාධිපති සහ අගමැති
සෙයිඩ් රාද් අල් හුසේන්, මානව හිමිකම් පිළිබඳ හිටපු එක්සත් ජාතීන්ගේ මහ කොමසාරිස්