ඊශ්‍රායලයේ සහ අත්පත් කරගෙන සිටින පලස්තීන ප්‍රදේශයේ තත්ත්වය පිළිබඳව එක්සත් ජාතීන්ගේ ආරක්ෂක කවුන්සිලයේ හදිසි රැස්වීමේදී ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානයේ අධ්‍යක්ෂ ජනරාල්ගේ ප්‍රකාශය. (2023 නොවැම්බර් 10)
සභාපතිතුමනි,
ගෞරවනීය නෝනා මහත්වරුනි,
ගාසා තීරයේ සෞඛ්‍ය තත්ත්වය පිළිබඳව ඔබව දැනුවත් කිරීමට මෙම අවස්ථාවට ලබා දීම ගැන ස්තූතියි.
පරිවර්ථනය: සුනන්ද දේශප්‍රිය/ ශ්‍රී ලංකා බ්‍රීෆ්
ඔක්තෝම්බර් 7 වන දින ඊශ්‍රායල සිවිල් වැසියන්ට හමාස් සහ අනෙකුත් සන්නද්ධ කණ්ඩායම් විසින් එල්ල කරන ලද බිහිසුණු, ම්ලේච්ඡ හා අසාධාරණ ප්‍රහාරවලින් පසු ඊශ්‍රායල ජනතාව තුළ ඇති වූ කෝපය, ශෝකය සහ බිය මට සම්පූර්ණයෙන්ම වැටහෙන බව පළමුවෙන්ම පැහැදිලි කරමි.
මිනිසුන් 1400 ක් ඝාතනය කිරීම සහ තවත් 7200 කට වැඩි පිරිසකට තුවාල සිදු කිරීම තේරුම් ගත නොහැකි ය. දිවි ගලවා ගත් අය සහ වින්දිතයින්ගේ පවුල් සඳහා, මානසික සෞඛ්‍ය ප්‍රතිවිපාක බොහෝ කාලයක් පවතිනු ඇත.
ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානය WHO ගාසා තීරයේ ඊශ්‍රායල ප්‍රාණ ඇපකරුවන්ගේ සෞඛ්‍යය සහ යහපැවැත්ම පිළිබඳව දැඩි ලෙස සැලකිලිමත් වන අතර ඔවුන්ගෙන් බොහෝ දෙනෙක් වැඩිහිටි පුද්ගලයින්, ළමුන් සහ හදිසි වෛද්‍ය අවශ්‍යතා ඇති අය වෙති.
සති දෙකකට පෙර, මම ප්‍රාණ ඇපකරුවන්ගේ පවුල් සමඟ කතා කළෙමි. මම ඔවුන් ලබන සතියේ ජිනීවාහිදී හමුවෙමි. ඔවුන්ගේ සිත් වේදනාව සහ බිය මට දැනේ.
වසර 16ක තහංචි නිසා පීඩා විඳිමින් සිටි, දැන් තම පවුල්, ඔවුන්ගේ නිවෙස්, ප්‍රජාවන් සහ ඔවුන් දැන සිටි ජීවිතය විනාශය විඳදරා ගනිමින් සිටින ගාසා තීරයේ ජනතාවගේ කෝපය, ශෝකය සහ බිය මට ද වැටහේ.
එහි පොළවේ පවතින තත්ත්වය විස්තර කළ නොහැක.
තුවාලකරුවන්, රෝගීන්, මිය යන අයගෙන් රෝහල් කොරිඩෝ පිරී ඇත;
මෘත ශරීරාගාර උතුරා යයි;
නිර්වින්දනයකින් තොරව සැත්කම් කෙරේ;
දස දහස් ගණනක් අවතැන් වූවන් රෝහල්වල නවාතැන් ගෙන ඇත;
ආහාර සහ ජලය සඳහා මංමුලා සහගත වූ පවුල් පාසල්වලට පිරී ඉතිරී යයි.
ගාසා තීරයේ මේ වන විට පුද්ගලයින් 10 800 කට වැඩි පිරිසක් මිය ගොස් ඇති අතර, ඔවුන්ගෙන් 70% කට ආසන්න ප්‍රමාණයක් කාන්තාවන් සහ ළමුන් ය.
සාමාන්‍යයෙන් ගාසා තීරයේ සෑම විනාඩි 10 කට වරක් දරුවෙකු මරා දමයි.
මිලියන 1.5 ක ජනතාවක් අවතැන් වී ඇති අතර, ඔවුන් සොයාගත හැකි ඕනෑම තැනක නවාතැන් සොයමින් සිටිති. නමුත් කිසිම තැනක සහ කිසිවෙකු ආරක්ෂිත නොවේ.
වැඩි වැඩියෙන් මිනිසුන්, කුඩා හා කුඩාම අවකාශයකට ගමන් කරන විට, තදබදය වැඩි වීම, පාචනය සහ ශ්වසන රෝග සහ සමේ ආසාදන ඇතිවීමේ අවදානම වැඩි කරයි.
ශාරීරිකව හා මානසිකව වෙහෙසට පත්ව සිටින සහ සිතා ගත නොහැකි තත්වයන් යටතේ තම උපරිමය කරමින් සිටින සෞඛ්‍ය සේවකයින්ට සහය වීමට WHO අපගේ හවුල්කරුවන් සමඟ ගාසා තීරයේ රැදී සිටී.
ඔවුන්ගෙන් බොහෝ දෙනෙකුට ජීවිතයට තර්ජනයක් වන තුවාල ඇති, තුවාල ලැබූ පුද්ගලයන් 27,000 ක් රැක බලා ගැනීමට අමතරව, ඔවුහු මිලියන 2 කට වැඩි පිරිසකගේ නිත්‍ය සෞඛ්‍ය අවශ්‍යතා කළමනාකරණය කිරීමට උත්සාහ කරති.
ගාසා තීරයේ දිනකට කාන්තාවෝ 180 කට වැඩි පිරිසක් තනිව දරුවන් ප්‍රසූතිය කරති.
පිළිකා චිකිත්සාව සඳහා රෝගීන් 9000 ක් බලා සිටිති.
තවද දියවැඩියාව, හෘද රෝග සහ අධි රුධිර පීඩනය ඇති රෝගීන් 350 000 ක් එහි ඇත.
මම මීට වසර පහකට පෙර, 2018 දී ගාසා හි අල්-ෂිෆා රෝහලට ගියෙමි. මම ඩයලිසිස් වාට්ටුවක සහ නව ජන්ම දැඩි සත්කාර ඒකකයක සංචාරය කළ අතර සෞඛ්‍ය සේවකයින් සහ රෝගීන් සමඟ කතා කළෙමි.
2018 දී පවා ගාසා හි සෞඛ්‍ය සේවකයින් මුහුණ දුන් කොන්දේසි අතිශයින් දුෂ්කර විය.
දැන් ඔවුන්ට සිය කාර්යය කළ නොහැකි අතර, ඔවුන් කෙළින්ම වෙඩි තැබීමේ ඉලක්ක බවට පත්ව සිටිති.
ඔක්තෝම්බර් 7 වනදා සිට, WHO විසින් ගාසා තීරයේ සහ බටහිර ඉවුරේ සෞඛ්‍ය ආරක්ෂණයට එල්ල වූ ප්‍රහාර 250 කට වැඩි ප්‍රමාණයක් සත්‍යාපනය කර ඇත. ඊට අමතරව ඊශ්‍රායලයේ සෞඛ්‍ය ආරක්ෂණයට රෝහල්, සායන, රෝගීන්, ගිලන් රථ එල්ල වූ ප්‍රහාර 25 ක් ද ස්ථාපනය කර ඇත.
පසුගිය සතියේ එක් දිනක් තුළ රෝහල් 5කට පහරදීම් 5ක් WHO විසින් වාර්තා කර ඇත.
පසුගිය පැය 48 තුළ පමණක් ඇඳන් 430 ක් පමණ ඇති රෝහල් හතරක් ක්‍රියා විරහිත කර ඇත.
අපගේ එක්සත් ජාතීන්ගේ සගයන් 100කට වඩා මරා දමා ඇති අතර තවමත් ගණනය කිරීම අවසන් නැත.
අප මෙහි කතා කරන විට, අල්-ෂිෆා සහ රන්ටිසි රෝහල් ආසන්නයේ වෙඩි තැබීම් වාර්තා වේ.
ගාසා තීරයේ රෝහල් 36 න් අඩක් සහ එහි ප්‍රාථමික සෞඛ්‍ය මධ්‍යස්ථානවලින් තුනෙන් දෙකක් කිසිසේත්ම දැන් ක්‍රියාත්මක නොවේ. ක්‍රියාත්මක වන ඒවා ඔවුන්ගේ හැකියාවන් ඉක්මවා ක්‍රියාත්මක වේ.
සෞඛ්‍ය පද්ධතිය දණින් වැටී ඇති නමුත් කෙසේ හෝ යම් ජීවිතාරක්ෂක ප්‍රතිකාර ලබා දීම දිගටම කරගෙන යයි.
එම සෞඛ්‍ය සේවක සේවිකාවනට සහ ඔවුන් සේවය කරන පුද්ගලයින්ට සහය වීමට ඇති හොඳම ක්‍රමය නම් ඔවුන්ට එම සත්කාර ලබා දීමට අවශ්‍ය මෙවලම් – ඖෂධ, වෛද්‍ය උපකරණ සහ රෝහල් ජනක යන්ත්‍ර සඳහා ඉන්ධන ලබා දීමයි.
ක්ෂේත්‍ර රෝහල් සහ හදිසි වෛද්‍ය කණ්ඩායම් වලට ගාසා තීරයේ පවතින රෝහල් සහ සෞඛ්‍ය සේවකයින්ට අනුපූරකව සහ සහාය විය හැකි නමුත් ඔවුන්ට ඒවා ප්‍රතිස්ථාපනය කළ නොහැක.
ගාසා හි සෞඛ්‍ය සේවකයින්ට සහාය වීම WHO හි මෙහෙයුම් ප්‍රතිචාර සැලැස්මේ හරි මැදය.
ඔක්තෝබර් 21 වන දින රෆා හරස් මාර්ගය හරහා ගාසා තීරයට ඇතුළු වූ පළමු ආධාර පෙළහි WHO කොටසක් වූ අතර, එතැන් සිට අප සෞඛ්‍ය සේවකයින්ට ගසාහි උතුරේ රෝහල් ඇතුළුව ජීවිත බේරා ගැනීමට අවශ්‍ය විශේෂඥ වෛද්‍ය උපකරණ සහ සැපයුම් මෙට්‍රික් ටොන් 63 ක් ලබා දී ඇත.
නමුත් මෙය අවශ්‍යතාවයේ පරිමාණය ආමන්ත්‍රණය කිරීමට පවා අප්‍රමාණවත්ය. එය ඉතා කුඩා කොටසකි.
ඔක්තෝබර් 7 වැනිදාට පෙර දිනකට සාමාන්‍යයෙන් ට්‍රක් රථ 500ක් අත්‍යවශ්‍ය ද්‍රව්‍ය සමඟ ගාසා තීරයට පැමිණෙමින් තිබුණි.
වෙඩි හඬ සහ ෂෙල් වෙඩි වාතය හරහා විසිල් කරයි; පහර දුන් පසු දුමාරයෙන් වැසී යයි; රාත්‍රී අහසේ ට්‍රේසර් උණ්ඩ ආලෝකමත් කරයි. බිය. වේදනාව. නැතිවීම. – එවැනි දේ මගේ ජීවිත කාලය පුරාම මා සමඟ රැඳී සිටී.