රාජ්‍ය අමාත්‍ය ඩයනා ගමගේගේ පුරවැසිභාවය පිළිබඳ ගැටලුව සම්බන්ධයෙන් පහළ අධිකරණය ලබාදුන් තීරණයට එරෙහිව සිවිල් සමාජ ක්‍රියාකාරිකයෙකු වන ඕෂල හේරත් ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයට අභියාචනයක් ඉදිරිපත් කර තිබේ.
හේරත්, අභියාචනාධිකරණ තීන්දුවට එරෙහිව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ 128 වගන්තිය ප්‍රකාරව ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයට අභියාචනයක් ඉදිරිපත් කර ඇත.
මුල් නඩුව ගොනු කරන ලද්දේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ 140 වැනි වගන්තිය ප්‍රකාරව Quo Warranto රිට් ආඥාවක් ලබා ගැනීම සඳහා ය.
2023 ඔක්තෝම්බර් 31 වැනි දින ලබා දුන් අභියාචනාධිකරණ තීන්දුව තීන්දුව ඉවත දමන ලෙසත් අභියාචනය අවසන් විභාගයට සහ තීරණය කරන තෙක් පළමු වගඋත්තරකාරිය වන රාජ්‍ය අමාත්‍ය ගමගේ පාර්ලිමේන්තුවට පැමිණීම වළක්වාලමින් අතුරු නියෝගයක් නිකුත් කරන ලෙසත් පෙත්සම්කරු ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයෙන් ඉල්ලා ඇත.
ඩයනා ගමගේ බ්‍රිතාන්‍ය පුරවැසිභාවය ඇතිව සිටියදී ජාතික ලැයිස්තු මන්ත‍්‍රීවරියක් ලෙස ඇය පත් කිරීම පෙත්සම්කරු විසින් අභියෝගයට ලක් කර ඇත.
සමගි ජන බලවේගය පසුගිය මහ මැතිවරණයෙන් පසු ඩයනා ගමගේට තම ජාතික ලැයිස්තුවට ඇතුළත් කරන ලදී. ඇය, සජබ පත් කළ ජාතික ලැයිස්තු මන්ත්‍රීන් හත් දෙනාගෙන් කෙනෙකි.
අභියාචනාධිකරණ තීන්දුවයෙහි විනිසුරු මඩුල්ලක් බෙදුණු තීන්දුවකින් පළමු වගඋත්තරකාරියගේ එනම් ඩයනා ගමගේගේ ප්‍රකාශිත මූලික විරෝධතා අනුමත කර ඇයටගේ අයදුම්පත ප්‍රතික්ෂේප කළ බව පෙත්සම්කරු ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයට දන්වා සිටී.
පළමු වගඋත්තරකාරිය පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරියක වීමට නුසුදුසු බවත් එම නිසා ශ්‍රී ලංකා පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරියක ලෙස ධූර දැරීමට ඇයට අයිතියක් නොමැති බවත් ප්‍රකාශ කරමින් විසම්මුතික තීන්දුවේ දී විනිසුරු මරික්කාර් විසින් Quo Warranto ආඥාවක් නිකුත් කළ බව පෙත්සම්කරු සඳහන් කර තිබේ.
කෙසේ වෙතත්, පෙත්සම්කරු ප්‍රකාශ කළේ, අභියාචනාධිකරණ සභාපති විනිසුරු කේ. ස්වර්ණාධිපති සමඟ එක්ව අධිකරණය හමුවේ ඉදිරිපත් කර ඇති අයදුම්පතෙහි සුදුසුකම් සළකා නොබැලූ අතර ඒ වෙනුවට පළමු වගඋත්තරකාරිය විසින් තර්ක කරන අවස්ථාවේ දී ඉදිරිපත් කරන ලද යැයි කියනු ලබන මූලික විරෝධතා පිළිගත්ව බවයි.
මෙම අයදුම්පත්‍රය විභාග කිරීමේදී පෙත්සම්කරුගේ නීතීඥවරයා විසින් මතු කළ හැකි නීතිමය ප්‍රශ්න පෙත්සමෙහි ලැයිස්තුගත කර ඇත.
අ. අභියාචනාධිකරණය ක්වෝ වරෙන්ටෝ රිට් ආඥාවක් සඳහා වන රිට් එකක් සඳහා නීතිය ක්‍රියාත්මක කිරීමේදී වරදක් කර තිබේද?
ආ. අභියාචනාධිකරණය විසින් ක්වෝ වරෙන්ටෝ රිට් ආඥාවක් මගින් රාජ්‍ය නිලයකට හිමිකම සහ/හෝ බලය ඔප්පු කිරීමේ වගකීම 1 වන වගඋත්තරකාරියට පැවරී ඇති බව අගය කිරීමට අපොහොසත් වීමේ දී නීතියේ වරදක් වී තිබේද?
ඇ. අභියාචනාධිකරණය මැන්ඩමස් සහ/හෝ ප්‍රොසෙඩෙන්ඩෝ සහ/හෝ සර්ටියෝරාරි රිට් ඔෆ් ක්වෝ වොරන්ටෝ රිට් එකක ප්‍රතිපත්ති ක්‍රියාත්මක කිරීමේදී නීතියේ වරදක් සිදු කර තිබේද?
ඈ. 1 වන වගඋත්තරකාරිය නීතියට අනුව ශ්‍රී ලංකා පුරවැසිභාවය පිළිබඳ සාක්ෂි ඉදිරිපත් කිරීම ප්‍රතික්ෂේප කිරීම මත ඇය පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරියක ලෙස තනතුරු දැරීමට නුසුදුස්සකු බව ප්‍රකාශ නොකිරීමෙන් අභියාචනාධිකරණය වරදක් කළේද?
ඊ. පෙත්සම්කරුගේ අයදුම්පත ජනරජයේ ජනතාවගේ ඡන්ද බලයට සම්බන්ධ බව අගය කිරීමට අපොහොසත් වීමෙන් අභියාචනාධිකරණය නීතියේ වරදක් කළාද?
( දි අයිලන්ඩ් පුවත්පතෙහි පළ වූ ලිපියක් ඇසුරිණි)