(Sri Lanka Brief/02.12.2024) අපේ රටේ සමානාත්මතාවය සහ ඇතුළත් කර ගැනීම සඳහා වූ ඉල්ලීම, වෙනම රාජ්‍යයක් සඳහා වූ ඉල්ලීම දක්වා පරිණාමය වූ ආකාරය පිළිබඳව ලියන ලද ලිපි රාශියකට පසුගිය කාලය තුළ දායක වී ඇත්තෙමු. සියළුම අව්‍යාජ ප්‍රතිපත්ති සම්පාදකයින්ට මෙම ප්‍රශ්නයට පිළිතුරු සොයන්නට සිදු වනවා ඇත.
මලයියහ (වතු) කම්කරුවන්ගේ ඡන්ද අයිතිය අහෝසි කර දැමීම
නිදහස ලැබූ වහාම පාහේ ඩී එස් සේනානායක පාලන තන්ත්‍රයේ පළමු පියවර වූයේ වමට සහාය දුන් මලයියහ (වතු) කම්කරුවන්ගේ ඡන්ද අයිතිය අහෝසි කර දැමීමයි. සියළුම රාජ්‍ය ආයතන, පාර්ලිමේන්තුව, අධිකරණය, ආරක්ෂක යන්ත්‍රය, රාජ්‍ය අධ්‍යාපනය සහ නිලධරය සිංහල ජනතාව සවි බල ගැන්වීම කෙරෙහි පමණක් යොමු වී සිටියහ. ඉන් පසුව බලයට පැමිණි පාලන තන්ත්‍ර මර්දනකාරී ක්‍රියාමාර්ග, කෝලාහල, සංහාර සහ සදාචාර විරෝධී ව්‍යවස්ථා සංශෝධන මාලාවකට මඟ පාදමින් දෙමළ ජන ප්‍රජාවේ අයිතීන් නොසලකා හැරියේය. තීරණ ගැනීමේ ක්‍රියාවලියෙන් බැහැර කොට බල කේන්ද්‍රවලින් ඔවුන් තවදුරටත් ඈත් කර තැබූ මෙම ක්‍රියාවලිය, අවසානයේ දී එල්ටීටීඊ යේ පැන නැඟීමට ද, දිගු සිවිල් යුද්ධයකට ද මඟ පාදා ලීය.
“අසූව දශකයේ මැද භාගයේ සිට 2009 මැයි මස අවසානය දක්වා ආරක්ෂක සහ පැරාමිලිටරි හමුදා යොදා ගනිමින් ආණ්ඩුව කර ගෙන ගිය යුද්ධයට ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ දැඩි ලෙස සහය පළ කලේය. සන්නද්ධ ගැටුම විසින් ඇති කරන ලද සමූලඝාතනය සහ විනාශය හොඳින් ප්‍රකට ව පවතින හෙයින් ඒ පිළිබඳව යළි සාකච්ඡාවක් අවශ්‍ය නොකෙරේ.”
වසර 35ක් පරණ ජනතා විමුක්ති පෙරමුණේ ස්ථාවරය
ඉන්දු ලංකා ගිවිසුම සම්බන්ධයෙන් වසර 35කට පෙර ගන්නා ලද ස්ථාවරය වෙනස් නොවන බවට පසුගිය දා ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ ප්‍රකාශයක් කලේය. දශක තුන හමාරක කාලය තුළ ගෝලීය වශයෙන් බොහෝ වෙනස්කම් සිදු වී තිබුනද ජනතා විමුක්ති පෙරමුණේ ස්ථාවරය ව ඇත්තේ, “අනෙකුත් ජාතීන් අතර බල අරගල සමනය කිරීම සදහා හෝ ඒ ජාතීන්ගේ අවශ්‍යතාවයන්ට සරිලන අන්දමට හෝ ජාතියක් වශයෙන් අප අපවම කූඩු කර ගන්නට ඉඩ නො තබන” බවයි. ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ විසින් ශ්‍රී ලංකාවේ ස්වෛරීභාවය සහ ජාතික ආරක්‍ෂාව නියමාකාරයෙන් රැකිය යුත්තේ වුව ද, වෙනම දෙමළ රාජ්‍යයක් සඳහා කරන ලද අරගලය පසුපස පැවතුන එකම හේතුව වූයේ රටේ අභ්‍යන්තර කටයුතුවලට කරන ලද විදේශ, විශේෂයෙන්ම එක්සත් ජනපදයේ සහ ඉන්දියාවේ මැදිහත් වීම ය යනුවෙන් ඔවුන් දරා සිටින දුර නොදක්නා විශ්වාසය කෙරෙහි ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ ගැට ගැසී ඇති බව පෙනේ.
සමස්ත යුද්ධය අතරතුර, විශේෂයෙන් ම 2000 ගණන්වල අගභාගයේ යුද්ධයේ තීරණාත්මක අවධියේ, ඊශ්‍රායලය, එක්සත් ජනපදය ප්‍රමුඛ බටහිර කඳවුර, චීන සහ රුසියානු ආණ්ඩු සහ ඔවුන්ගේ මිත්‍ර රටවල් විසින් ශ්‍රී ලංකා රජයට සහ එහි ආරක්ෂක යාන්ත්‍රණයට හමුදා සහ මූල්‍ය ආධාර ලබා දෙමින් කරන ලද “විදේශ ආධාර / මැදිහත් වීම්” නිසාවෙන් මෙම විශ්වාසය ගැන යලි සිතා බැලිය යුතුව ඇත. අසූව දශකයේ මැද භාගයේ සිට 2009 මැයි මස අවසානය දක්වා ආරක්ෂක සහ පැරාමිලිටරි හමුදා යොදා ගනිමින් ආණ්ඩුව කර ගෙන ගිය යුද්ධයට ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ දැඩි ලෙස සහය පළ කලේය. සන්නද්ධ ගැටුම විසින් ඇති කරන ලද සමූලඝාතනය සහ විනාශය හොඳින් ප්‍රකට ව පවතින හෙයින් ඒ පිළිබඳව යළි සාකච්ඡාවක් අවශ්‍ය නොකෙරේ.
“ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ නැඟූ ඉන්දියානු විරෝධී වාගලංකාර කෙසේ වෙතත්, උතුරු හා නැගෙනහිර දෙමළ ජනයාට යම් තරමක ස්වයං පාලනයක් ලබා දීමට රජය ගන්නා ඕනෑම පියවරකට දැඩි ලෙස විරුද්ධ වුන ඔව්හු බෙදුම්වාදයට එරෙහිව සටන් කිරීමේ විභවය සහිත හවුල්කරුවෙකු ලෙස ඉන්දියාව දෙස බලා සිටියේය.”
රෝහණ සහෝදරයා සහ ඔහුගේ දෙමළ ඊලාම් අරගලයට විසඳුම කුමක්ද?” නිබන්ධය
1986 දී ප්‍රකාශයට පත් කරන ලද රෝහණ සහෝදරයා ගේ “දෙමළ ඊලාම් අරගලයට විසඳුම කුමක්ද?” නමැති කෘතියේ ඔහු ඉන්දියාව සහ ශ්‍රී ලංකාව දෙකඩ කිරීමෙහි ලා එක්සත් ජනපදය සම්බන්ධ වූ බවට න්‍යායයක් ඉදිරිපත් කලේය. ඔහුට අනුව ඉන්දියාවෙන් පකිස්තානයත්, පකිස්තානයෙන් බංග්ලාදේශයත් වෙන්වීම ඇමෙරිකාවට වාසිදායක වී තිබේ. එක්සත් ජනපදය පන්ජාබයේ සික්වරුන් සමඟ ත්, නාගලන්තයේ ගුර්කාවරුන් සමඟ ත් සම්බන්ධ වීමේ අරමුණ වූයේ ඇමරිකාව අනුව යන රජයයන් පිහිටුවීම සදහා වන බවට ඔහු චෝදනා කළේය. මෙම ඇමෙරිකානු කුමන්ත්‍රණයට තමිල්නාඩුවේ ද්‍රවිඩ මුන්නේත්‍ර කසාගම් සංවිධානය ද සම්බන්ධ බවට ඔහු චෝදනා කළේය. දෙමළ සටන්කාමී කණ්ඩායම් සහ තමිල්නාඩුවේ ද්‍රවිඩ මුන්නේත්‍ර කසාගම් අතර පවත්නා සමීප සබඳතා ගැන ඉන්දීය රජය හොඳින් දැන සිටියේය. ශ්‍රී ලංකාවේ කොටස් දෙකම පාලනය කිරීමට හැකි වන පරිදි රට වෙන් කර ලන්නට එක්සත් ජනපදයට අවශ්‍ය ව තිබුන බවට චෝදනා එල්ල වූයේය.
කෙසේ වෙතත්, සැබෑ තත්ත්වය නම්, ඉන්දීය මධ්‍යම ආණ්ඩුව ශ්‍රී ලංකාවේ දෙමළ බෙදුම්වාදයට දිගින් දිගටම සහාය දුන්නේ වෙනම දෙමළ ඊලමක් පිහිටුවීමට නොව, එවකට ජනාධිපති ජේ ආර් ජයවර්ධනගේ නායකත්වයෙන් යුත් ශ්‍රී ලංකාවේ එක්සත් ජනපද ගැති පාලන තන්ත්‍රය මැඩ පැවැත්වීම සඳහා ය යන්න යි. ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ නැඟූ ඉන්දියානු විරෝධී වාගලංකාර කෙසේ වෙතත්, උතුරු හා නැගෙනහිර දෙමළ ජනයාට යම් තරමක ස්වයං පාලනයක් ලබා දීමට රජය ගන්නා ඕනෑම පියවරකට දැඩි ලෙස විරුද්ධ වුන ඔව්හු බෙදුම්වාදයට එරෙහිව සටන් කිරීමේ විභවය සහිත හවුල්කරුවෙකු ලෙස ඉන්දියාව දෙස බලා සිටියේය. ඉන්දියාව සම්බන්ධයෙන් ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ ගත් ස්ථාවරය වඩා දෙගිඩියා සහගත එකක් වූයේය. රෝහණ සහෝදරයා සිය නිබන්ධයේ තර්ක කළේ, එක්සත් ජනපද අධිරාජ්‍යවාදය සහ එජාප පාලනය අතර සන්ධානය අත්‍යවශ්‍ය ලෙසම ඉන්දියානු විරෝධී වූ බවට ත්, ඉන්දිරා ගාන්ධිගේ ආණ්ඩුව අනුගමනය කල සමාජවාදී ප්‍රතිපත්ති කෙරෙහි දක්වන ලද සතුරු බව හේතුවෙන් උද්දීපනය කරන ලද්දක් බවට ත් ය.
ඉන්දීය සාම සාධක හමුදාවේ (IPKF) ආගමනයත් සමඟ ජවිපෙ රට එක් සේසත් කිරීමේ දේශප්‍රේමී කාඩ් පත 1987 දී පමණක් ඉහළට ඔසවා තැබූ නමුත් එසේ කලේ සුළුතර ප‍්‍රජාවන්ට සමානයන් ලෙස හෝ සියළු දෙනා ඇතුළත් කර ගැනීමේ චේතනාවෙන් යුතුව නොවේ. ජවිපෙ උග්‍ර ජාතිභේදවාදී සහ අන්තවාදී, උමතු ජාතිකවාදී කණ්ඩායම් එකම බලවේගයකට එක්සත් කිරීමේ වේදිකාවක් වූ අතර, එහි ප්‍රතිවිපාක තවමත් සිංහල සමාජය තුළ ගැඹුරු ලෙස පැතිරී පවතී. සාධාරණ, සියළු දෙනා ඇතුලත් කර ගන්නා ශ්‍රී ලංකාවක දේශපාලන ධජය යටතේ සියළු ජන කොටස්වල ප්‍රගතිශීලීන්ට එකට එක් වන්නට ජනතා විමුක්ති පෙරමුණේ ප්‍රතිපත්තිය යටතේ ඉඩ කඩ ක් නොපැවතුනි.
“එහෙත්, 50,000ක් දෙනා යුද පෙරමුණට යවන්නට ජවිපෙ කැමති බව ප්‍රසිද්ධියේ ප්‍රකාශ කළ යුද සමයේ ජනතා විමුක්ති පෙරමුණේ නායකයා මෙන්ම ප්‍රබල ජාතිකවාදියෙකු වූ සෝමවංශ අමරසිංහ සහෝදරයා දෙමළ සටන්කාමීන් විනාශ කරන්නට “බර අවි” භාවිතා කරන ලෙස රජයෙන් හා එහි ආරක්ෂක හමුදාවලින් ඉල්ලා සිටියේය.”
අතරමඟ සමාදානය හෝ දෙගිඩියාව
ඇමරිකානු ගැති විදේශ ප්‍රතිපත්තියේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස රටේ ස්වෛරීභාවය සහ ඒකීයභාවය තහවුරු කරන්නට ආණ්ඩුවට නොහැකි වූ බවට 1984 දී ජවිපෙ කළ චෝදනාව සැබැවින් ම නිවැරදි ය. එහෙත්, 50,000ක් දෙනා යුද පෙරමුණට යවන්නට ජවිපෙ කැමති බව ප්‍රසිද්ධියේ ප්‍රකාශ කළ යුද සමයේ ජනතා විමුක්ති පෙරමුණේ නායකයා මෙන්ම ප්‍රබල ජාතිකවාදියෙකු වූ සෝමවංශ අමරසිංහ සහෝදරයා දෙමළ සටන්කාමීන් විනාශ කරන්නට “බර අවි” භාවිතා කරන ලෙස රජයෙන් හා එහි ආරක්ෂක හමුදාවලින් ඉල්ලා සිටියේය. 1983 වන තෙක්, සෝමවංශ ඇතුළු බොහෝ නායකයෝ දෙමළ ජනයාට ඔවුන් දෙමළ වීම නිසාවෙන් ම මුහුණ දෙන්නට සිදු වී තිබෙන ගැට‍ළු තිබෙන බව පිළි ගත් නමුත්, 1983 න් පසුව, දෙමළ වීම නිසාවෙන් දෙමළ ජනතාව මුහුණ දෙන ප්‍රශ්න කිසිවක් තිබෙන බව ජවිපෙ තරයේ ම ප්‍රතික්ෂේප කළේ ය.
සුප්‍රසිද්ධ ජවිපෙ නායකයින් දාහතර දෙනෙකුගෙන් බොහෝ දෙනෙකු නීතියට පරිබාහිර ලෙස ඝාතනය කර දැමීමෙන් පසු 1994 දී සෝමවංශ ආපසු ශ්‍රී ලංකාවට පැමිණි අවස්ථාව වන විට, ආණ්ඩුව වෙනස් වී තිබුණේය. කෙසේ වෙතත් ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ යළි ගොඩනැගීමට ඔහුට හැකි වීම ඔහුගේ ගෞරවයට හේතු වෙයි. 1994 ට පෙරාතුව ජනතා විමුක්ති පෙරමුණේ ඉන්දියානු විරෝධී නැඹුරුව ඉන්දියාවේ සහ තමිල්නාඩු ප්‍රාන්තවලට පමණක් නොව ඉන්දීය ජනතාවට ද එරෙහිව එල්ල වූවක් විය. 1994 සිට, සෝමවංශ ඉන්දියානු රජයේ සහාය හේතුවෙන් සිය ජීවිතය බේරා ගැනීමට හැකි වූ බව පවසමින් ඔහුගේ ඉන්දියානු විරෝධී වාගලංකාර සැර බාල කර තිබුණේය. නමුත් දෙමළ ජන ප්‍රජාව මුහුණ දෙන ප්‍රශ්න සම්බන්ධයෙන් ප්‍රතිපත්තිමය වෙනසක් සිදුව තිබුනේ නැත. ශ්‍රී ලංකාවේ සමීපතම අසල්වැසියා වන ඉන්දියාව සමග ද්විපාර්ශ්වික සම්බන්ධතා ශක්තිමත් කළ යුතු බව වත්මන් නායකත්වය ප්‍රකාශ කර ඇතත්, ඔවුන් පිහිටුවා ගැනීමට බලාපොරොත්තු වන සම්බන්ධතාව පිළිබඳව තවමත් පැහැදිලි කර දී නැත.
බලය පවරා දීම නොවේ නම්, ඊළඟට කුමක් ද?
1972 සිට සකස් කරන ලද ජවිපෙ ප්‍රතිපත්ති ප්‍රකාශණය 1983 ජූලි දක්වා එහි ප්‍රතිපත්තිමය රාමුව වූයේය. ජවිපෙ ප්‍රතිපත්ති ප්‍රකාශණයේ “රාජ්‍ය ව්‍යූහය” යටතේ 2 වැනි වගන්තිය ඉතා පැහැදිලි ලෙස සඳහන් කලේ රට අත්තනෝමතික මධ්‍යගත කිරීමට මෙන්ම බෙදීමට ද එය විරුද්ධ වන බවයි. එය අනුගමනය කරමින් එහි 3 වැනි වගන්තිය සඳහන් කලේ “රටේ භෞමික අඛණ්ඩතාව සුරැකීම සහ පවත්වා ගැනීම විවිධ සුළු ජාතීන් විසින් ගෙන යන ස්වයංපාලනය සහ සැබෑ සමානාත්මතාවය මත පදනම් වනවා ඇත.” ජවිපෙ ෆෙඩරල් වාදයට සහ ඕනෑම ආකාරයක බලය බෙදීමකට විරුද්ධ වූ අතර එය සෝවියට් සංගමයේ භාවිතාවන් අනුව යමින් කළ බවට සැලකේ. දෙමළ සටන්කාමිත්වය සමඟ අතරමග සමාදානයකට එන්නට ආණ්ඩුව ගන්නා ඕනෑම පියවරකට 1983 සිට ජවිපෙ විරුද්ධ වූයේය. එහි ප්‍රචාරක ව්‍යාපාරයේ අවධානය යොමුව තිබුනේ හුදෙක් රට දෙකඩ කිරීමේ ජාත්‍යන්තර කුමන්ත්‍රණයක් ගැන පමණි.
“2005 දී මහින්ද රාජපක්ෂ මහතාට සහයෝගය දී ඔහුව අනුමත කළ ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ සාම ක්‍රියාවලිය ඉදිරියට ගෙන යාමට තරයේ ම විරුද්ධ වූයේය. 2006 දී ජවිපෙ විවෘත ලෙසම යුදමය විසඳුමක් වෙනුවෙන් පෙනී සිටි අතර අවසානයේ දී එය 2009 මුලයිවයික්කාල් සමූල ඝාතනයට මඟ පෑදීය.”
2004 දී ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂය ප්‍රමුඛ එක්සත් ජනතා නිදහස් සන්ධානයේ (එජනිස) පාර්ශව කරුවෙකු බවට පත් විය. ඉන්දු-ලංකා ගිවිසුමේ දක්වා ඇති පරිදි උතුරු හා නැගෙනහිර පළාත් ඒකාබද්ධ කිරීමට ජවිපෙ විරුද්ධ විය. ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ විසින් ශ්‍රී ලංකා ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය වෙත වෙන වෙනම පෙත්සම් තුනක් ගොනු කරන ලදී. 2007 ජනවාරියේ දී අධිකරණය එම පළාත් දෙක වෙන් කරන්නට නියෝගයක් ලබා දුන්නේය. එම පළාත් දෙක වෙන් කිරීමෙන් පසු මුස්ලිම් ප්‍රජාව නැගෙනහිරට වෙනම පළාත් සභාවක් ඉල්ලා සිටියේය. සියළුම සටන් විරාමවලට මෙන්ම එල්ටීටීඊය සමඟ නොකඩවා සාම සාකච්ඡා කරගෙන යාමට විරුද්ධ වූ ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ පශ්චාත් සුනාමි ආධාර බෙදා හැරීම සඳහා පිහිටවුන්නට යෝජනා කළ පශ්චාත් සුනාමි මෙහෙයුම් කළමනාකරණ ව්‍යුහය (P-TOMS) නමැති ඒකාබද්ධ යාන්ත්‍රණය පිහිටුවන්නට පැවතුන හැකියාව ද ප්‍රතික්ෂේප කළේය.
2005 දී මහින්ද රාජපක්ෂ මහතාට සහයෝගය දී ඔහුව අනුමත කළ ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ සාම ක්‍රියාවලිය ඉදිරියට ගෙන යාමට තරයේ ම විරුද්ධ වූයේය. 2006 දී ජවිපෙ විවෘත ලෙසම යුදමය විසඳුමක් වෙනුවෙන් පෙනී සිටි අතර අවසානයේ දී එය 2009 මුලයිවයික්කාල් සමූල ඝාතනයට මඟ පෑදීය. ඔව්හු දෙමළ ප්‍රමුඛත්වය ගන්නා පළාත්වලට බලය පැවරීමට හෝ ස්වයං පාලනයක් ලබා දීමට දිගින් දිගටම විරුද්ධ වූහ. 1983 න් පසු ප්‍රථම වතාවට ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ දෙමළ ජනතාවගේ දුක්ගැනවිලි විසඳිය යුතු බව ප්‍රකාශ කලේ 2015 දී ය. එහෙත් ඊට ඔවුන් ඉදිරිපත් කරන විසඳුම ෆෙඩරල් හෝ බලය පැවරීම මත පදනම් නොවන බව පුන පුනා ප්‍රකාශ කළේය.
NPP යේ විශිෂ්ට ජයග්‍රහණය
මෑත දී පැවැත්වූ මහ මැතිවරණයේ දී, උතුරේ සිට දකුණට සහ නැඟෙනහිර සිට බටහිර දක්වා ජනවාර්ගික හා ආගමික සීමාවන් ඉක්මවා යමින් NPP යට ඡන්දදායකයින්ගෙන් අතිමහත් සහයෝගයක් ලැබී ඇත. කලාපවල පවතින සාම්ප්‍රදායික දෙමළ දේශපාලන පක්ෂ හා සසඳන විට උතුරු සහ නැගෙනහිර පළාත්වල සහ මලයියහ මැතිවරණ දිස්ත්‍රික්ක පහේ ම විශිෂ්ට මැතිවරණ ජයග්‍රහණය ක් ලබා ගනිමින් NPP ය වැඩි ආසන සංඛ්‍යාවක් දිනා ගත්තේය. NPP යේ ජයග්‍රහණය විවිධ අයුරින් අර්ථ දැක්විය හැකිය.
ජාතික සමගිය සඳහා ඇති කැමැත්ත ප්‍රකාශ කිරීමක්, ප්‍රධාන දේශපාලන ප්‍රවාහයට සම්බන්ධ වීමට උනන්දුව දැක්වීමක්, සහ අනුර කුමාර දිසානායක සහෝදරයාගේ නායකත්වය කෙරෙහි විශ්වාසය පළ කිරීමක් ලෙස එය සැලකිය හැකිය. එසේ වූවත්, මෙය සිංහල සහ දෙමළ ප‍්‍රජාවන් ඔවුන්ගේ ජාතිකවාදී දෘෂ්ටි කෝණයෙන් ඈත් ව යන බවට දක්වන සංඥාවක් වන්නට හෝ නොවන්නට පුළුවන. NPP යේ පාලන කාලය තුළ ඔවුන් කරන්නට සූදානම්ව සිටින කටයුතු මඟින් බහු සංස්කෘතික සහ බහුත්වවාදී වටිනාකම් මත පදනම්ව ජාතික පක්ෂයක් ලෙස තම ස්ථානය තහවුරු කර ගැනීමට එයට හැකි වනු ඇත.
“ජාතික ප්‍රශ්නය සම්බන්ධයෙන් ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ සහ NPP ය සිය ස්ථාවරය පැහැදිලි කළ යුතුව තිබේ. එසේ කිරීමෙන්, ඔවුන්ට ස්වයං විවේචනාත්මක ආකාරයකට තම අතීතය ආවර්ජනය කළ හැකිය.”
NPP ය ඔවුන් ඉදිරිපත් කරන්නට අදහස් කරන ව්‍යවස්ථාවේ හැඩය රටේ ඡන්ද දායකයින්ගේ සලකා බැලීම සඳහා යෝජනා කළ යුතුය. අනෙක් සියළුම දේශපාලන ආයතන ද එසේ කළ යුතු වේ. එමගින් ශ්‍රී ලංකාවේ ජනතා ව්‍යවස්ථාවක් සකස් කිරීම සඳහා පවතින සියලු විකල්ප සලකා බලන්නට අවකාශය විවර කර දෙනවා ඇත. ජාතික ප්‍රශ්නය සම්බන්ධයෙන් ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ සහ NPP ය සිය ස්ථාවරය පැහැදිලි කළ යුතුව තිබේ. එසේ කිරීමෙන්, ඔවුන්ට ස්වයං විවේචනාත්මක ආකාරයකට තම අතීතය ආවර්ජනය කළ හැකිය. දෙමළ ජනතාවගෙන් බහුතරය වෙනම රාජ්‍යයක් පිහිටුවීමට පක්ෂව සිටින බවක් නොපෙනෙන අතර, ඔවුන් ජාතිකවාදී සටන් පාඨයට සහය දෙනු ලැබුවද, එම සටන් පාඨය ප්‍රායෝගික ලෙස සාක්ෂාත් කර ගැනීමට ඇති නොහැකියාව හේතුවෙන් විකල්පයන් ගැන යළි සිතා බලන්නට ඔවුන්ව යොමු කරවා ඇත.
ඇතැම් NPP නායකයින්ට අනුව ගත් විට, මැතිවරණ ප්‍රතිඵල වාර්ගික දේශපාලනය ප්‍රතික්ෂේප කරන බහුතරය නොවන ජන ප‍්‍රජාවන් නියෝජනය කරයි. එමෙන්ම දකුණේ ජාතිකවාදී බලවේග මෙම මැතිවරණවල දී ඔවුන්ගේ අරමුණ වෙනුවෙන් සිංහල බෞද්ධයන් බලමුළු ගන්වන අන්දමේ ප්‍රධාන වැඩ කොටසක් ඉටු කළේ නැත. ඇතැම් සිංහල දැඩි මතධාරී ජාතිකවාදීන් පරාජයට පත් ව තිබෙන බව සැබෑවක් වන නමුත් එය සිංහල බෞද්ධ ජාතිකවාදයේ පරාජයක් නියෝජනය කරන්නේ ද යන්න ප්‍රශ්නයකි.
බොහෝ ඡන්දදායකයන්ගේ පසුබිම කුමක් වුවත්, ඔව්හු මෑත පැවැත්වූ ජනාධිපතිවරණයේ දී සහ පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයේ දී තමන්ට තිබුණු හොඳම විකල්පය ලෙස NPP ය සැලකිල්ලට ලක් කළහ. එක්තරා ආකාරයකට එය 2022 “අරගලය” විරෝධතා ව්‍යාපාරයෙන් පසුව හට ගත් අනියම් ඵල විපාකවල පිළිබිඹුවකි. අර්ථවත් වෙනසක් අපේක්ෂා කරන උතුරු නැගෙනහිර දෙමළ ජනතාව බොහෝ දුරට තම නියෝජිතයන්ගේ අසමගිය සහ අක්‍රිය භාවය ප්‍රතික්ෂේප කළ අතර බලාපොරොත්තු සහ අපේක්ෂාවන් ගෙන් යුතුව NPP ය තෝරා ගත්හ.
නව පාර්ලිමේන්තුව ආරම්භ කරමින් ජනාධිපතිවරයා සිය ප්‍රතිපත්ති ප්‍රකාශයේ පවසා සිටියේ ජාතිවාදී සහ ආගම්වාදී දේශපාලනයට යළි හිස ඔසවන්නට තමන් කිසි විටෙකත් ඉඩ නො තබන බවයි. කෙසේ වෙතත්, ජාතිවාදය සහ ආගමික අන්තවාදය යළි මතු වීම මුළුමණින්ම රඳා පවතින්නේ ජාතිවාදය විසින් පසුගිය වසර හැත්තෑ ගණනක කාලය තුළ රට තුළ වපුරුවා තිබෙන ගැට‍ළුවලට අර්ථවත් විසඳුම් සොයා ගැනීම මත යි. මේ තත්ත්වය දේශපාලනික වශයෙන් ජය ගත හැක්කේ උචිත ප්‍රතිපත්ති රාමු සකස් කොට ක්‍රියාත්මක කිරීමෙන් පමණකි.
නිගමනය
සෝවියට් සමාජවාදී සමූහාණ්ඩුවේ ජාතික සහ භාෂා ප්‍රතිපත්ති විවිධ ආකාරයේ අවධීන් කිහිපයක් හරහා ගමන් කළේය. ජාතික, භාෂාමය සහ සංස්කෘතිකමය ගොඩ නැංවීමේ දී එම ක්ෂේත්‍රයේ ආරම්භක ප්‍රතිපත්තිය වූයේ සාරවත් සංස්කෘතීන් සහ සංවර්ධිත භාෂා සහිත ජාතිකත්වයන් ගොඩනැගීම සහතික කිරීමයි. ආරම්භක පශ්චාත්-විප්ලවවාදී දශක කිහිපය තුළ, මෙම ප්‍රතිපත්තියේ අරමුණ වූයේ සියළු ජනයාගේ අනන්‍යතා අවශ්‍යතාවයන් සපුරා ලන්නට කටයුතු කිරීම යි. රටේ ජනතාවන්ගේ නිර්මාණාත්මක විභවය මල් පල ගන්වන්නට හා සංවර්ධනය කරන්නට බලවත් අනුබලයක් ලබා දෙන ලදී.
භාෂාව සහ සමානාත්මතාවය
එසේ වෙතත්, 1930 ගණන්වල සිදු වූ සංක්‍රාන්ති සමයේ දී අන්තර් වාර්ගික සන්නිවේදන මාධ්‍යයක් ලෙස රුසියානු භාෂාව යොදා ගැනීම අවශ්‍යව ඇතැයි යන අවබෝධය මත රුසියානු භාෂාව ඉගැන්වීම ක්‍රියාත්මක කරන ලද බව පෙනී යයි. එහෙත් පසු කාලීනව, සෝවියට් සංගමයේ සියළුම ප්‍රාන්තවල රුසියානු භාෂාව සර්වාකාරයෙන් ව්‍යාප්ත කිරීම හේතුවෙන් කලාපීය භාෂාවල ස්ථාවර වර්ධනය වළකා ලන ලද බව පෙන්වන නිෂේධාත්මක පසුබැසීමක් ඇති කර තිබෙන බව දක්නට ඇත. එක්තරා ආකාරයකින් මෙය බහුතරය නොවන අනෙකුත් සියළුම ජන ප‍්‍රජාවන් නොසලකා රටේ එකම රාජ්‍ය භාෂාව ලෙස සිංහල භාෂාව පනවන ලද පණස් ගණන්වල දී ලංකාවේ සිදු වුනු දේ හා සමාන වන අන්දමේ ගති ලක්ෂණ පෙන්නුම් කරයි.
“ජාතික ප්‍රශ්නයට දේශපාලන විසඳුමක් සෙවීමට ගන්නා සියලු උත්සාහයන්ට එරෙහිව NPP ය, විශේෂයෙන්ම ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ, තමන් විසින් ගන්නා ලද දේශපාලන ස්ථාවරයන් ආරක්‍ෂා කරමින් සිටියි. නවතම සාක්ෂිය වන්නේ 13 වැනි ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සංශෝධනය සහ බලය පැවරීම සම්බන්ධයෙන් NPP ය විසින් ගෙන ඇති ස්ථාවරය යි.”
අනෙක් කරුණ ඔක්තෝබර් විප්ලවය පිළිබඳව ම වේ. සෝවියට් සංගමය වැනි දැවැන්ත රාජ්‍යයක් බිහි කිරීම පෙබරවාරි සහ ඔක්තෝබර් විප්ලවයේ නොවැළැක්විය හැකි ප්‍රතිඵලයක් වූයේ ද? 1917 දී, ජනතාව සාර් අධිරාජ්‍යයෙන් මිදී තම ස්වාධිපත්‍යය අත් කර ගත් පසු ඔවුහු රුසියානු පාලනයෙන් තොරව ඔවුන්ගේම වූ නව රාජ්‍යයන් පිහිටුවා ලීම ආරම්භ කළහ. නිදසුනක් ලෙස, තම ස්වාධීනත්වය තහවුරු කල යුක්‍රේනය සිය පාර්ලිමේන්තුව ද පිහිටුවා ගත්තේය. පෙබරවාරි විප්ලවය දිග හැරෙමින් තිබියදී පවා යුක්‍රේනයේ අග නුවර වූ කීව් නගරය, රුසියානු පාලනයෙන් ඉවත් වූයේය. යුක්‍රේනියානුවෝ ඔවුන්ගේ භාෂාව දිරිමත් කරමින් ඔවුන්ගේ සංස්කෘතික නිදහස ප්‍රවර්ධනය කළහ. යුක්‍රේනයට සිය ස්වයං පාලනය ලබා දෙන්නට පෙට්‍රොග්‍රෑඩ් නුවර තාවකාලික ආණ්ඩුව දැඩි අකමැත්තක් දැක්වීය. සෝවියට් සංගමය බිහි නොකලේ නම් සහ එක් එක් සමූහාණ්ඩුවක ජනතාවට ජාතික ස්වයං නිර්ණයට ඇති අයිතිය මත පදනම්ව ඔවුන්ගේ අනාගතය ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ලෙස තීරණය කිරීමට ඉඩ හැරියේ නම් තත්වය කුමක් විය හැකිව තිබුනේද?
ජාතික ප්‍රශ්නයට දේශපාලන විසඳුමක් සෙවීමට ගන්නා සියලු උත්සාහයන්ට එරෙහිව NPP ය, විශේෂයෙන්ම ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ, තමන් විසින් ගන්නා ලද දේශපාලන ස්ථාවරයන් ආරක්‍ෂා කරමින් සිටියි. නවතම සාක්ෂිය වන්නේ 13 වැනි ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සංශෝධනය සහ බලය පැවරීම සම්බන්ධයෙන් NPP ය විසින් ගෙන ඇති ස්ථාවරය යි. සිංහල ජනතාව NPP යට ඡන්දය දී ඇත්තේ ඔවුන් රටේ ප්‍රශ්න සාකල්‍ය ලෙස විසඳනු ඇතැයි යන අපේක්ෂාව ඇතිව යි. එසේම, දෙමළ සහ මුස්ලිම් ජනයා NPP ය වෙත ඡන්දය ප්‍රකාශ කර ඇත්තේ බහුතරය නොවන ප‍්‍රජාවන් වන නිසාම ඔවුන් මුහුණ දෙන විශේෂිත ගැට‍ළු වලට විසඳුම් ලබා දෙනු ඇතැයි බොහෝ සේ විශ්වාස කරමිනි.
මේ සම්බන්ධයෙන් ඔක්තෝබර් විප්ලවයේ අත්දැකීම් සහ එහි ප්‍රතිඵලවලින් ශ්‍රී ලංකාවට ඉගෙන ගැනීමට බොහෝ දේ ඇත. සාධාරණත්වය සහ ඇතුළත් කර ගැනීමේ පදනම මත සමෘද්ධිය කරා යන ගමනක දී රටේ සියළු ජනතාව එක්සත් කිරීම සඳහා ලැබී තිබෙන මෙම ඓතිහාසික හා දුර්ලභ අවස්ථාව අත් හැර නොයන්නට එවැනි ජාත්‍යන්තර අත්දැකීම් මඟින් ලංකාවට ඉගෙන ගත හැකිය. ජාතික ප්‍රශ්නයට විසඳුම වනු ඇත්තේ අනාගතයේ NPP ය විසින් පනවනු ලබන ආකාරයේ විසඳුමක් ද, එසේ නැතහොත් මේ රටේ සියළුම ජන කොටස්වලින් සමන්විත බුද්ධිමය සහ සිවිල් සමාජ කණ්ඩායම්වල ක්‍රියාකාරී සහභාගීත්වය ඇතිව කරන අන්තර්ගත කර ගන්නා මෙන්ම උපදේශනාත්මක ක්‍රියාවලියක් තුලින් ඇති කර ගන්නා එකක් ද?
2024 නොවැම්බර 29 වන දා
(මාතෘකා යොදන ලද්දේ ශ්‍රී ලංකා බ්‍රීෆ් විසිනි)