‘මොනම හේතුවක් නිසාවත් පරණ පාර්ලිමේන්තුව නැවත කැඳවීමට මට අවශ්‍යතාවක් නෑ.’ යනුවෙන් ජනාධිපති ගෝඨාභය රාජපක්ෂ අප්‍රේල් 20 දින රටට ප්‍රකාශ කළේය.
ඒ ඔහුගේ මස්සිනා කෙනෙකුද වන හිටපු ජනාධිපති මහින්ද රාජපක්ෂගේ ලේකම්වරයා ලෙස කටයුතු කළ කුප්‍රකට සුදු රෙදි නඩුවේ දඩුවම් ලැබූවකු වූ වත්මන් ජනාධිපති උපදේශක ලලිත් වීරතුංග සමඟ කළ පටිගත කරන ලද සැහැල්ලූ පන්දු දමන සම්මුඛ සාකච්ඡාවක් රටට ප්‍රදර්ශනය කරමින්ය.
ජනාධිපති ගෝඨාභය රාජපක්ෂ නියමිත දිනට පාර්ලිමේන්තුව නැවත කැඳවීමට අවශ්‍ය නැතත්, ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයට ගරු කරන, නීතියේ ආධිපත්‍යය පිළිගන්නා රටේ මිනිසුන්ට පාර්ලිමේන්තුව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවෙන් නියම කර ඇති නියමිත දින රැස්වීමේ අවශ්‍යතාවක් ඇත.
ඒ මේ රටේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව නම් වූ මූලික නීතිය චේතනාන්විතව කිසිවකු නොකැඩිය යුතු බව අප පිළිගන්නා නිසාය.
රටේ ව්‍යවස්ථාදායක බලය අකර්මණ්‍ය කර ඒකාධිපති විධායක බලය පමණක් පැවතිය යුතු බව අප නොසිතන නිසාය.
ජනාධිපතිවරයා කියන ආකාරයට විසුරුවා හරින ලද පාර්ලිමේන්තුව ඒ සඳහා නියමිත කාලය ගෙවූ පරණ පාර්ලිමේන්තුනක් නොවේ. එම පාර්ලිමේන්තුවේ කාලය ඉකුත්වීමට තිබුණේ එළඹෙන සැප්තැම්බර් 01 වැනිදාය. එසේ තිබියදී සිය බලලෝභය උදෙසා බලය ලැබෙන පළමු දිනයේදීම විසුරුවාහැරියේ ජනාධිපතිවරයාමය. එහිදී අප අමතක නොකළ යුතු කාරණය වන්නේ එසේ පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවාහරින මාර්තු මස 02 දින වනවිටත් ගෝලීය කොරෝනා වසංගතයේ අනතුරු හැඟවීම් ශ්‍රී ලංකාවට ලැබී තිබුණ බවය.
ඉන්පසු කොරෝනා වසංගතය හමුවේ ජාතිය ඇමතීමේදීත් ජනාධිපතිවරයාගේ කථාවේ මුඛ්‍ය තේමාව වූයේ මහමැතිවරණය පැවැත්වීමත්, ඔහුගේ පාර්ශ්වයට එම මැතිවරණයෙන් සරල බහුතරයක් නොව තුනෙන් දෙකක අතිවිශාල බහුතර බලයක් ලබාදෙන ලෙස ඉල්ලීමත්ය.
කොරෝනා සහන වශයෙන් ජනතාවට පරිප්පු හා ටින්මාළු ආනයන මිලටත් වඩා අඩුවෙන් විකිණීමට විධාන කිරීම මගින් ආනයනකරුවන් ඉන්පසු එම ද්‍රව්‍ය ආනයනයෙන් ඉවත්වී වෙළඳපළේ එම ද්‍රව්‍ය හිඟයක් ඇතිවීමය.
පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවාහැර ජනාධිපතිවරයා නියම කළ අප්‍රේල් 25 දිනට මහමැතිවරණය පැවැත්වෙන්නේ නැත. එයට හේතු වූයේ මහමැතිවරණය සඳහා නාමයෝජනා බාරගැනීම අවසන් වූ මාර්තු මස 19 දිනම කොරෝනා වසංගතය හේතුවෙන් මහමැතිවරණය එම දිනයේදී පවත්වන්නේ නැති බව මැතිවරණ කොමිෂන් සභාව තීරණය කිරීමය. ඒ අනුව කොරෝනා වසංගතයෙන් රටේ පොදුමහජනතාව බේරාගත යුතු යැයි ගත් තීරණයේ ගෞරවය හිමිවන්නේ මැතිවරණ කොමිෂන් සභාවටය. නැතහොත් සිහින දකින අයගේ සිහිනවල සිටින ජනාධිපති ගෝඨාභය රාජපක්ෂට නොවේ.
අප්‍රේල් 20 වැනිදා රැස්වූ මැතිවරණ කොමිෂන් සභාව මහමැතිවරණයේ ඊළඟ දිනය ලෙස ජුනි මස 20 වැනිදා ප්‍රකාශයට පත්කර තිබේ. එම දිනය ඊට පෙර දිනයක් දක්වා එනම් ජුනි මස 02 දිනට පෙර හෙවත් මැයි මස අවසන් සතියේ පැවැත්වීමට ජනාධිපති ගෝඨාභය රාජපක්ෂත්, අගමැති මහින්ද රාජපක්ෂත්, ඔවුන්ගේ කේවට්ට ජනාධිපති නීතිඥයන් සහ හිටපු මැති හා ඇමති ගෝලබාලයන් ගත් ‘වොයිස් කට්’ උත්සාහයනුත් දැන් ව්‍යර්ථ වී ඇත.
මොනම හේතුවක් නිසාවත් පරණ පාර්ලිමේන්තුව නැවත කැඳවීමට අවශ්‍යතාවක් නැහැ යැයි ජනාධිපතිවරයා එකී අරුම සම්මුඛ සාකච්ඡාවේදී කියන්නේ මේ තීරණය ගැන දැන හෝ විය හැකි අනුමානයෙන් විය හැකිය.
ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව අනුව විසුරුවාහරින ලද පාර්ලිමේන්තුවත් මහමැතිවරණය පවත්වා මාස 3ක කාලයකදී නව පාර්ලිමේන්තුව නැවත කැඳවිය යුතුය. ජුනි මස 02 වැනිදා යනු එම මාස තුනක කාලයේ එම අවසන් දිනයයි. දැන් එම අවසන් දිනයට පෙර ජුනි 20 වැනිදා මහමැතිවරණයෙන් තේරී පත්වන පාර්ලිමේන්තුවක් කැඳවිය නොහැකිය.
රටේ උත්තරීතර නීතිය වන ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව උල්ලංඝනය නොකිරීම සඳහා ජුනි 02 දිනට ප්‍රථම කැඳවනවා නම් කැඳවිය හැක්කේ විසුරුවාහරින ලද පාර්ලිමේන්තුවය. මේ පාර්ලිමේන්තුව අවුරුදු 5ක ධුර කාලය අවසන් වූ පාර්ලිමේන්තුවක් නොවන නිසා ඉදිරි මහමැතිවරණය දක්වා පිළිගත හැකි හා සුජාත පාර්ලිමේන්තුවකි. එම විසුරුවාහරින ලද පාර්ලිමේන්තුව පිළිගත නොහැකි නම් හා එහි සුජාතභාවයක් නැත්නම්, එකී විසුරුවාහරින ලද පාර්ලිමේන්තුවේ මන්ත්‍රිවරුන් අතරින් තෝරාපත් කරගත් අගමැතිවරයා හා කැබිනට් මණ්ඩලයද පිළිගත නොහැකි හා සුජාතභාවයක් නොමැති පරණ පාර්ලිමේන්තුවේ පුද්ගලයන් විය යුතුය. නමුදු හාස්‍යයට කරුණ වන්නේ දැන් ඉදිරි මහමැතිවරණය තෙක් රට කරවන්නේ ජනාධිපතිවරයා ප්‍රමුඛ අගමැතිවරයාද ඇතුළත් එම කැබිනට් මණ්ඩලයයි.
පාර්ලිමේන්තුව නැවත කැඳවිය යුතුව ඇත්තේ මේ පැන නැගී ඇති ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා තත්වය හේතුවෙන්ම නොවේ. ඊට වෙනත් හේතුවක්ද බලපා තිබේ. ඒ 2020 වර්ෂය සඳහා පැවති පාර්ලිමේන්තුව අයවැයක් සම්මත කර නොතිබීමය. සම්මත කරනු ලැබුයේ අතුරු සම්මත ගිණුමක් පමණය. ඒද ජනවාරි සිට අප්‍රේල් දක්වා මාස 4ක කාලයකට පමණය.
දැන් එළඹෙන මැයි මාසයේ සිට රට කරගෙන යෑමට පාර්ලිමේන්තුව මුදල් වෙන්කර නැත. ඒ අනුව මැයි මාසයේ සිට නව පාර්ලිමේන්තුව පත්වන තෙක් රටේ අවශ්‍යතා සඳහා මුදල් වෙන් කිරීමට ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී වත්පිළිවෙත්වලට ගරු කරන පාලනයක් නම් පාර්ලිමේන්තුව රැස්කිරීම සිදුවනු ඇත.
මේ කොරෝනා වසංගත තත්වය හේතුවෙන් ඇතිවී ඇති ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා හා මූල්‍ය අර්බූදය හේතුවෙන් පාර්ලිමේන්තුව රැස්කිරීමේ බාධාවක් නැත.
ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ 70(7) හි ඒ ගැන පැහැදිලිවම සඳහන් කර තිබේ. එය ජනාධිපති නීතිඥ කේවට්ටයන් කියන පරිදි ‘යුදමය’ තත්වයකට ලඝු කර නැත. එහි ඇත්තේ ‘පාර්ලිමේන්තුව නියමිත දිනට කලින් රැස්වීම අවශ්‍යවන හදිසි තත්වයක් උද්ගතවී ඇති බවට ජනාධිපතිවරයා සෑහීමකට පත්වුවහොත්….’ ආදි වශයෙනි. යුද්ධයක් නොවන හදිසි තත්ව ඕනෑ තරම් මතුවිය හැකිය. ස්වාභාවික ආපදා ද, වත්මන් කොරෝනා වසංගතයද එවැනි හදිසි තත්වයන්ය. එවැනි අවස්ථාවක අමතර මූල්‍ය ප්‍රතිපාදන වෙන්කරවාගැනීමට පාර්ලිමේන්තුව අවශ්‍ය වේ. ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා අර්බුදයකදීද ඊට පිළියම් සෙවීමට පාර්ලිමේන්තුව අවශය වේ.
70(7) ව්‍යවස්ථාවේ පැහැදිලිවම සඳශන් කර ඇති පරිදි එසේ කැඳවන පාර්ලිමේන්තුව දිගටම බලපවත්වන්නේ නැත. එම හදිසි අවශ්‍යතාව අවසන් වනතෙක් මහමැතිවරණය අවසන්වීම යන කලින් එළඹෙන අවස්ථාවේදී එසේ කැඳවූ පාර්ලිමේන්තුව විසිරෙනු ලබයි.
එහෙත් ජනාධිපති ගෝඨාභය රාජපක්ෂගේ පෙර අවධාරණය කළ ප්‍රකාශය මඟින් පෙනෙන්නේ ‘කොරෝනා වසංගතයවත්, ඒ මඟින් ඇතිකර ඇති මූල්‍ය අර්බූදයටත්, ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා අර්බුදයටත් ඔහුට රටේ හදිසි තත්වයක් ලෙස නොගන්නා බවයි. මේ හදිසි අවස්ථාවන්ට රටේ ව්‍යවස්ථාදායකද සමඟ පිළියම් සෙවීම කළ යුතු බව නොපෙනෙන බවයි.
නිලධාරී යාන්ත්‍රණයක් තුළ හැදී වැඞී ‘අණ පමණක්’ දේව වාක්‍ය සේ ප්‍රගුණ කළ පුද්ගලයෙකුට ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී පිළියම් නොපෙනීම අරුමයක් නොවේ. ඔවුන් කැමති අණ මගින් ක‍්‍රියාත්මක ‘නීතිය’ නොසලකන නිර්ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ඒකාධිපති මිලිටරි තත්වයන්ට පමණය.
මටම මුදල් වෙන්කරගෙන මමම මුදල් අනුමත කරගෙන පාර්ලිමේන්තුව තිබුණත් එකයි, නැතත් එකයි කියමින් ජනාධිපතිවරයා මේ පෙන්නුම් කරන්නේ එම ඒකාධිපති මිලිටරි ආශාවය.
( අනිද්දා පුවත් පතිනි)